ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
عرف رئیس ستاد انتخابات کشور :
ابراز نگرانی وزیر کشور از رد صلاحیت داوطلبان شوراها در هیأتهای نظارت شهرستانها
- رایزنی وزیر کشور با رئیس مجلس شورای اسلامی در خصوص بررسی صلاحیت داوطلبان شوراهای شهر و روستا
- صلاحیت افرادی که استعلام آنها از کلیه مراجع قانونی مثبت است، تأیید شود
گروه سیاسی/ در حالی که رد صلاحیت گسترده داوطلبان انتخابات شوراها از سوی هیأتهای نظارت طی روزهای اخیر با واکنشهای اعتراضی داوطلبان و هشدارهای فعالان سیاسی مواجه شده بود، خبر رسید که وزیر کشور، رئیس مجلس و اعضای هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها برای اصلاح رویه تأیید صلاحیتها جلسه گذاشتند.
رویکرد احراز صلاحیتها از سوی هیأتهای نظارت در این دوره به ترتیبی بود که بسیاری را نسبت به حفظ حقوق شهروندان و داوطلبان و نیز غیر مشارکتی شدن انتخابات شوراها نگران کرد. چنین بود که در روزهای گذشته سید حسن خمینی برگزاری انتخابات پر شور و شامل را ضروری دانست و خواستار برچیدن بساط تنگ نظری و حذف شد؛ محمدرضا عارف هیأتهای نظارت را به تجدید نظر جدی فراخواند و از آنها خواست که نگذارند مصالح عمومی وجهالمصالحه منافع جناحی قرار گیرد و عباس آخوندی در نامهای سرگشاده به رئیس جمهوری از او خواست که اجازه ندهد امید به مردمسالاری در ایران کم رمق شود. الیاس حضرتی، دبیرکل حزب اعتماد ملی هم در نامهای به رئیس مجلس با انتقاد از رد صلاحیت گسترده در انتخابات شوراها خواستار بازنگری در این زمینه شد.
خبرها هم مؤید همین نگاه حذفی بود تا آنجا که در اصفهان همه اعضای فعلی شورای شهر رد صلاحیت شدند و به اذعان شکرالله حسن بیگی رئیس ستاد انتخابات استان تهران، ۸۱ درصد اعضای فعلی شوراهای شهر استان تهران رد صلاحیت شدند. از 12 عضو فعلی شورای شهر تهران که ثبت نام کردهاند نیز تنها دو عضو تأیید صلاحیت گرفتند. در چنین شرایطی به گزارش برنا، رئیس مجلس، وزیر کشور، رئیس ستاد انتخابات کشور، معاون پارلمانی وزارت کشور و تعدادی از اعضای هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها روز یکشنبه در جلسهای به بررسی وضعیت و روند احراز صلاحیتها پرداختند و در نهایت به منظور ایجاد زمینه حضور حداکثری آحاد مردم در انتخابات تأکید شد که صلاحیت افرادی که استعلام آنها از کلیه مراجع نظارتی مثبت است، از سوی هیأت نظارت مورد تأیید قرار گیرد. جمال عرف، رئیس ستاد انتخابات کشور هم درباره این جلسه گفت: وزیر کشور در این جلسه روند شکل گیری هیأت های اجرایی و عملکرد آنها را در بررسی صلاحیت داوطلبین شوراهای کشور بر اساس رعایت دو اصل قانون مداری و بیطرفی بیان کرد و نسبت به رد صلاحیت داوطلبین در هیأت های نظارت شهرستانها ابراز نگرانی نمود.
عرف افزود: پس از توضیحات و مباحث ارائه شده، رئیس مجلس بر زمینه سازی حضور افراد متخصص، متعهد و دارای تجربه در زمینههای مرتبط با مدیریت شهری در شوراها، برای ارتقا و بهبود شرایط محیطی، عمرانی، فرهنگی و اجتماعی شهرها تأکید و تصریح کرد که نباید انتخابات شورای شهر و روستا، کم اهمیت در نظر گرفته شود و احراز صلاحیت نامزدهای این انتخابات باید با دقت صورت گیرد و حقی از هیچ فردی زایل نشود و هیأت نظارت، کاملاً منصفانه و قانونی و بدون لحاظ گرایش سیاسی، عمل کند. بابک نگهداری مشاور رئیس مجلس، هم در این باره گفت: قالیباف در این جلسه با بیان اینکه «باید خطوط قرمز قانونی و نظر مراجع مورد استعلام مورد نظر باشد و در عین حال از رویکرد جناحی جداً دوری گردد»، تأکید کرد: «درباره هر دو جناح سیاسی نباید دایره صلاحیتها آنقدر تنگ گردد که بسیاری از افراد متخصص و متعهد نیز امکان حضور در این انتخابات را نداشته باشند». وی به نقل از قالیباف افزود: «با توجه به آنچه برخی جناحهای سیاسی میگویند لازم است که کاملاً منصفانه و قانونی و بدون لحاظ گرایش سیاسی، هیأت نظارت عمل کند.» نگهداری در ادامه افزود: «در جلسه روز یکشنبه پس از مباحثات صورت گرفته تصمیم بر آن شد که در بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات شورای شهر، صلاحیت افرادی که استعلام آنها از کلیه مراجع نظارتی مثبت است، با امعان نظر از سوی هیأت نظارت مورد تأیید قرار گیرد و به نظر میرسد با این تصمیم مشکل تعداد زیادی از داوطلبان رد صلاحیت شده برطرف گردد و صلاحیت آنها تأیید شود.» بر اساس زمانبندی انتخابات شوراها شکایت داوطلبان رد صلاحیت شده به مدت 10 روز از 12تا 22 اردیبهشت در هیأت عالی نظارت استانها مورد بررسی قرار خواهد گرفت پس از اعلام اسامی افرادی که همچنان رد صلاحیت شدهاند میتوانند شکایت خود را در هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها اعلام و پیگیری کنند.
اصرار شورای وحدت اصولگرایان بر نامزدی رئیسی
اصولگرایان عضو شورای وحدت همچنان بر کاندیداتوری ابراهیم رئیسی اصرار دارند. با این حال اگر چه بسیاری سفرهای استانی و موضعگیریهای رئیس قوه قضائیه را در یکسال گذشته انتخاباتی ارزیابی کردند اما او خود نشانه قطعی از اینکه به خواست اصولگرایان پاسخ خواهد داد یا خیر نشان نداده است. با وجود این منوچهر متکی سخنگوی شورای وحدت روز گذشته با بیان اینکه گزینه قطعی شورای وحدت حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی است، گفت: ما در شورای وحدت به این جمعبندی رسیدهایم که رئیسی کاندیدای اصلح ریاست جمهوری است و امیدواریم بزودی از زبان خود او اعلام کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را بشنویم و شاهد ثبت نامش باشیم.
به گزارش تسنیم، متکی در عین حال در واکنش به اینکه از علی لاریجانی به عنوان کاندیدای جایگزین در این شورا نام برده میشود، گفت: با حفظ احترام لاریجانی اعلام میکنم وی تحت هیچ شرایطی نامزد شورای وحدت برای انتخابات ریاست جمهوری نیست. به گزارش خبرآنلاین، سردار سعید محمد، فرمانده پیشین قرارگاه خاتم سپاه نیز که در زمره یکی از کاندیداهای مورد نظر اصولگرایان به شمار میآمد، دیروز با انتشار ویدیویی از اصولگرایان اعلام برائت کرد و گفت: بنده به صورت مستقل وارد شدم و هیچ گونه وابستگی و ارتباطی با هیچ جریان سیاسی نداریم و اتفاقاً دوای درد کشور را یک هویت فراجناحی برای کشور میدانم.
اولین کاندیدای زن ریاست جمهوری ۱۴۰۰
زهرا شجاعی دبیرکل مجمع زنان اصلاحطلب به عنوان نخستین داوطلب زن انتخابات ریاست جمهوری اعلام کاندیداتوری کرد. او که در فهرست 14 گانه اصلاحطلبان به همراه شهیندخت مولاوردی با 11 پیشنهاد بالاتر از برخی رجال سیاسی قرار گرفته است، گفت که تصمیمش برای کاندیداتوری قطعی است اما اگر گزینه واحدی در جریان اصلاحات در نظرسنجیها بالا باشد، به نفع او کنار خواهد رفت. اعلام کاندیداتوری زنان در انتخابات که سابقهاش به ثبت نام مرحوم اعظم طالقانی برای انتخابات ریاست جمهوری سال 84 میرسد و اعتقاد او به اینکه «رجل سیاسی» مشمول زنان با سابقه فعالیت و مسئولیت سیاسی نیز میشود. آخرین موضع سخنگوی شورای نگهبان در این باره این است که «ثبت نام خانمها در انتخابات ریاست جمهوری بلامانع است و بحثهای دیگر آن هم باید بتدریج حل شود.»
رویکرد احراز صلاحیتها از سوی هیأتهای نظارت در این دوره به ترتیبی بود که بسیاری را نسبت به حفظ حقوق شهروندان و داوطلبان و نیز غیر مشارکتی شدن انتخابات شوراها نگران کرد. چنین بود که در روزهای گذشته سید حسن خمینی برگزاری انتخابات پر شور و شامل را ضروری دانست و خواستار برچیدن بساط تنگ نظری و حذف شد؛ محمدرضا عارف هیأتهای نظارت را به تجدید نظر جدی فراخواند و از آنها خواست که نگذارند مصالح عمومی وجهالمصالحه منافع جناحی قرار گیرد و عباس آخوندی در نامهای سرگشاده به رئیس جمهوری از او خواست که اجازه ندهد امید به مردمسالاری در ایران کم رمق شود. الیاس حضرتی، دبیرکل حزب اعتماد ملی هم در نامهای به رئیس مجلس با انتقاد از رد صلاحیت گسترده در انتخابات شوراها خواستار بازنگری در این زمینه شد.
خبرها هم مؤید همین نگاه حذفی بود تا آنجا که در اصفهان همه اعضای فعلی شورای شهر رد صلاحیت شدند و به اذعان شکرالله حسن بیگی رئیس ستاد انتخابات استان تهران، ۸۱ درصد اعضای فعلی شوراهای شهر استان تهران رد صلاحیت شدند. از 12 عضو فعلی شورای شهر تهران که ثبت نام کردهاند نیز تنها دو عضو تأیید صلاحیت گرفتند. در چنین شرایطی به گزارش برنا، رئیس مجلس، وزیر کشور، رئیس ستاد انتخابات کشور، معاون پارلمانی وزارت کشور و تعدادی از اعضای هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها روز یکشنبه در جلسهای به بررسی وضعیت و روند احراز صلاحیتها پرداختند و در نهایت به منظور ایجاد زمینه حضور حداکثری آحاد مردم در انتخابات تأکید شد که صلاحیت افرادی که استعلام آنها از کلیه مراجع نظارتی مثبت است، از سوی هیأت نظارت مورد تأیید قرار گیرد. جمال عرف، رئیس ستاد انتخابات کشور هم درباره این جلسه گفت: وزیر کشور در این جلسه روند شکل گیری هیأت های اجرایی و عملکرد آنها را در بررسی صلاحیت داوطلبین شوراهای کشور بر اساس رعایت دو اصل قانون مداری و بیطرفی بیان کرد و نسبت به رد صلاحیت داوطلبین در هیأت های نظارت شهرستانها ابراز نگرانی نمود.
عرف افزود: پس از توضیحات و مباحث ارائه شده، رئیس مجلس بر زمینه سازی حضور افراد متخصص، متعهد و دارای تجربه در زمینههای مرتبط با مدیریت شهری در شوراها، برای ارتقا و بهبود شرایط محیطی، عمرانی، فرهنگی و اجتماعی شهرها تأکید و تصریح کرد که نباید انتخابات شورای شهر و روستا، کم اهمیت در نظر گرفته شود و احراز صلاحیت نامزدهای این انتخابات باید با دقت صورت گیرد و حقی از هیچ فردی زایل نشود و هیأت نظارت، کاملاً منصفانه و قانونی و بدون لحاظ گرایش سیاسی، عمل کند. بابک نگهداری مشاور رئیس مجلس، هم در این باره گفت: قالیباف در این جلسه با بیان اینکه «باید خطوط قرمز قانونی و نظر مراجع مورد استعلام مورد نظر باشد و در عین حال از رویکرد جناحی جداً دوری گردد»، تأکید کرد: «درباره هر دو جناح سیاسی نباید دایره صلاحیتها آنقدر تنگ گردد که بسیاری از افراد متخصص و متعهد نیز امکان حضور در این انتخابات را نداشته باشند». وی به نقل از قالیباف افزود: «با توجه به آنچه برخی جناحهای سیاسی میگویند لازم است که کاملاً منصفانه و قانونی و بدون لحاظ گرایش سیاسی، هیأت نظارت عمل کند.» نگهداری در ادامه افزود: «در جلسه روز یکشنبه پس از مباحثات صورت گرفته تصمیم بر آن شد که در بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات شورای شهر، صلاحیت افرادی که استعلام آنها از کلیه مراجع نظارتی مثبت است، با امعان نظر از سوی هیأت نظارت مورد تأیید قرار گیرد و به نظر میرسد با این تصمیم مشکل تعداد زیادی از داوطلبان رد صلاحیت شده برطرف گردد و صلاحیت آنها تأیید شود.» بر اساس زمانبندی انتخابات شوراها شکایت داوطلبان رد صلاحیت شده به مدت 10 روز از 12تا 22 اردیبهشت در هیأت عالی نظارت استانها مورد بررسی قرار خواهد گرفت پس از اعلام اسامی افرادی که همچنان رد صلاحیت شدهاند میتوانند شکایت خود را در هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها اعلام و پیگیری کنند.
اصرار شورای وحدت اصولگرایان بر نامزدی رئیسی
اصولگرایان عضو شورای وحدت همچنان بر کاندیداتوری ابراهیم رئیسی اصرار دارند. با این حال اگر چه بسیاری سفرهای استانی و موضعگیریهای رئیس قوه قضائیه را در یکسال گذشته انتخاباتی ارزیابی کردند اما او خود نشانه قطعی از اینکه به خواست اصولگرایان پاسخ خواهد داد یا خیر نشان نداده است. با وجود این منوچهر متکی سخنگوی شورای وحدت روز گذشته با بیان اینکه گزینه قطعی شورای وحدت حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی است، گفت: ما در شورای وحدت به این جمعبندی رسیدهایم که رئیسی کاندیدای اصلح ریاست جمهوری است و امیدواریم بزودی از زبان خود او اعلام کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را بشنویم و شاهد ثبت نامش باشیم.
به گزارش تسنیم، متکی در عین حال در واکنش به اینکه از علی لاریجانی به عنوان کاندیدای جایگزین در این شورا نام برده میشود، گفت: با حفظ احترام لاریجانی اعلام میکنم وی تحت هیچ شرایطی نامزد شورای وحدت برای انتخابات ریاست جمهوری نیست. به گزارش خبرآنلاین، سردار سعید محمد، فرمانده پیشین قرارگاه خاتم سپاه نیز که در زمره یکی از کاندیداهای مورد نظر اصولگرایان به شمار میآمد، دیروز با انتشار ویدیویی از اصولگرایان اعلام برائت کرد و گفت: بنده به صورت مستقل وارد شدم و هیچ گونه وابستگی و ارتباطی با هیچ جریان سیاسی نداریم و اتفاقاً دوای درد کشور را یک هویت فراجناحی برای کشور میدانم.
اولین کاندیدای زن ریاست جمهوری ۱۴۰۰
زهرا شجاعی دبیرکل مجمع زنان اصلاحطلب به عنوان نخستین داوطلب زن انتخابات ریاست جمهوری اعلام کاندیداتوری کرد. او که در فهرست 14 گانه اصلاحطلبان به همراه شهیندخت مولاوردی با 11 پیشنهاد بالاتر از برخی رجال سیاسی قرار گرفته است، گفت که تصمیمش برای کاندیداتوری قطعی است اما اگر گزینه واحدی در جریان اصلاحات در نظرسنجیها بالا باشد، به نفع او کنار خواهد رفت. اعلام کاندیداتوری زنان در انتخابات که سابقهاش به ثبت نام مرحوم اعظم طالقانی برای انتخابات ریاست جمهوری سال 84 میرسد و اعتقاد او به اینکه «رجل سیاسی» مشمول زنان با سابقه فعالیت و مسئولیت سیاسی نیز میشود. آخرین موضع سخنگوی شورای نگهبان در این باره این است که «ثبت نام خانمها در انتخابات ریاست جمهوری بلامانع است و بحثهای دیگر آن هم باید بتدریج حل شود.»
گزارش سخنگوی دولت از بررسی صلاحیتها در انتخابات شوراها و پیگیری موضوع در دولت
پیگیری ردصلاحیت گسترده داوطلبان شوراها
ربیعی : مواضع رهبری معظم فصل الخطاب است و اعضای دولت خود را موظف به توجه و رعایت فرمایشات ایشان میدانند
گروه سیاسی/ همزمان با اخباری که از نشست مشترک هیأت رئیسه مجلس و وزارت کشور برای بررسی وضعیت احراز صلاحیتها در انتخابات شوراها منتشر شده است، علی ربیعی، سخنگوی دولت هم با اشاره به اینکه 90 درصد نامزدهای انتخابات شوراها در هیأتهای اجرایی تأیید صلاحیت شدهاند، اعلام کرد که 14درصد از این تأییدشدگان، از سوی هیأتهای نظارت رد صلاحیت شدهاند. او گفت: نکته جالب این است که 3 هزار و 746 نفر از رد صلاحیتشدگان در هیچ یک از مراجع چهارگانه سابقهای نداشتهاند، با این حال در هیأت نظارت رد صلاحیت شدهاند. سخنگوی دولت، این رد صلاحیتها را زمینهساز مشارکت کم مردم و پایین آمدن انگیزه انتخاباتی دانست و ابراز امیدواری کرد که نشست مشترک مجلس و وزارت کشور به برگزاری یک انتخابات رقابتی منجر شود.
نبود حد نصاب رقابت انتخاباتی در 21 شهر
به گزارش «ایران»، ربیعی روز گذشته به پرسشهای چند رسانه به صورت مکتوب پاسخ گفت. روزنامه «کار و کارگر» با اشاره به پایان مرحله تعیین صلاحیت نامزدهای شهر و روستا پرسید:«برخی از جریانها درباره رفتارهای هیأتهای نظارت مجلس ابراز نگرانی کردهاند و معتقدند بیشتر از افرادی رد صلاحیت شدند که از یک جریان خاص هستند و میتوانستند رأیآوری داشته باشند.»
سخنگوی دولت با بیان اینکه فرایندهای مختلف انتخابات 1400 در حال انجام و سپری شدن است، ابتدا به این اشاره کرد که برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری 88 نفر برای حوزه انتخابات تهران، مازندران، قم و خراسان رضوی آزمون علمی دادهاند و برای انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی نیز حدود 877 نفر برای 6 حوزه انتخابی ثبت نام کردهاند.
او با بیان اینکه در انتخابات شورای اسلامی شهرها 51 هزار و 598 نفر ثبت نام کردهاند که 12 درصد آن را زنان و 88 درصد آن را مردان تشکیل میدهند، افزود: برای انتخابات شورای اسلامی روستاها نیز 247 هزار و 818 نفر ثبت نام کرده که شامل 7 درصد زن و 93 درصد مرد است که نسبت به دوره قبل 13 درصد افزایش ثبت نام را مشاهده میکنیم.ربیعی در زمینه بررسی صلاحیتها نیز با بیان اینکه هیأتهای اجرایی بیش از 90 درصد داوطلبان را تأیید کردهاند، اما 14 درصد از تأییدشدگان توسط هیأتهای نظارت رد صلاحیت شدند، تصریح کرد: هزار نفر از اعضای فعلی شورای اسلامی شهرها از سوی هیأت نظارت رد صلاحیت شدهاند، به عنوان مثال در کلانشهر تهران بیش از 80 درصد و در شهرهایی مثل رشت، کرج و سمنان نیز بیش از 80 درصد رد صلاحیت داشتهایم.دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس جمهوری افزود: نکته جالب این است که 3 هزار و 746 نفر از رد صلاحیتشدگان در هیچ یک از مراجع چهارگانه سابقهای نداشتهاند.
او گفت: بنا بر گزارشهای وارده تعداد 21 شهر به دلیل رد صلاحیت گسترده داوطلبان حد نصاب لازم را برای برگزاری انتخابات و تشکیل شورا از دست داده و بیش از 50 شهر دیگر نیز در معرض عدم حد نصاب هستند.سخنگوی دولت با بیان اینکه این موضوع در یکی از جلسات دولت مورد بحث قرار گرفت، ادامه داد: به نظر میرسد نتایج این نوع رد صلاحیتهای گسترده موجب کاهش مشارکت مردم و پایین آمدن انگیزه انتخاباتی شود. استنادات و دلایل رد صلاحیتها در مورد این حجم از افراد چنانچه به عنوان نمونه آماری به کل جامعه تعمیم داده شود نتیجه نگرانکنندهای خواهد داشت.به گفته ربیعی، در این زمینه وزارت کشور در حال رایزنی با مدیران ارشد مجلس است که امیدواریم با توجه به اینکه مقام معظم رهبری همواره بر افزایش مشارکت در انتخابات تأکید فرمودهاند، ریاست و هیأت رئیسه مجلس درباره عملکرد هیأت نظارت تدبیری بیندیشند تا انتخابات رقابتی که حضور همه دیدگاههای سیاسی در آن وجود داشته باشد برگزار شود.
دیپلماسی و سیاست دفاعی هیچ تعارضی ندارند
خبرگزاری فارس با اشاره به سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب از ربیعی پرسید که «واکنش دولت به خطای بزرگ صورت گرفته از سوی برخی کارگزارانش چیست؟» سخنگوی دولت با تأکید بر اینکه مواضع حکیمانه رهبر معظم انقلاب مثل همیشه فصلالخطاب و راهگشای همه است، اظهار کرد: صحبتهای رهبر معظم انقلاب نشان داد تمام مباحث خروجی سیاست خارجی ما، نتیجه تجمیع دیدگاهها و حتی چالشهای تضارب آرا بوده و تصمیم نهایی با خرد جمعی صورت میگیرد.
ربیعی وجود اختلاف نظر بین مسئولان امر در حوزههای سیاستگذاری را کاملاً طبیعی و امری رایج در همه دنیا دانست و تأکید کرد: اما مهم این است که این اختلاف نظرها در مرحله عمل، هرگز به منصه ظهور نرسیده و همه دستگاهها در نهایت تابع تصمیمهای نهاییای هستند که از سوی مسئولان عالی و طی فرایند خرد جمعی اتخاذ میشوند.
سخنگوی دولت، دیپلماسی و سیاست دفاعی را دو بال سیاست خارجی دانست که نه تنها هیچ تعارضی با هم ندارند بلکه با تقویت یکدیگر از ابزارهای اعمال سیاست خارجی هستند.
او با بیان اینکه طبق تأکید مقام معظم رهبری درباره اظهارات پخش شده از نوار مسروقه، همه رسانهها، مسئولان و نخبگان باید مراقب نتایج سخنان ناخواسته خود باشیم، اضافه کرد: آنچه رهبری معظم گفتند، یک خط مشی روشن و عمومی بود و برای همه امور است و همه اعضای دولت خود را موظف به توجه و رعایت این فرمایش میدانند. ضمن اینکه پاسخ به این سؤال شما (خبرگزاری فارس) را دکتر ظریف، در متنی که بلافاصله بعد از سخنان رهبری معظم منتشر کردند، دادهاند.
سخنگوی دولت درباره آخرین جزئیات بررسی عوامل انتشار و درز فایل صوتی وزیر خارجه نیز با بیان اینکه بعد از مشخص شدن سرقت فایل، رئیس جمهوری محترم بلافاصله به وزارت اطلاعات دستور پیگیری و مشخص کردن عوامل انتشار و همچنین روشن شدن ابعاد مسأله را دادند، اظهار کرد: این موضوع در دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی و مجدداً بر مسئولیت وزارت اطلاعات در این زمینه تأکید شد.
به گفته ربیعی، انگیزههای مختلفی میتواند این جریان را به وجود آورده باشد و سنایورهای مختلفی مطرح هست. به هر حال هنوز گزارشی داده نشده و موضوع در دست پیگیری است و قطعاً بنابر نظر رئیس جمهوری بموقع اطلاعرسانی خواهند کرد.
سخنگوی دولت همچنین «برکناری» حسامالدین آشنا، رئیس سابق مرکزی بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری را رد کرد و گفت: آقای دکتر آشنا خودش استعفا داد. درباره این موضوع نیز نهادهای مسئول پس از دستور رئیس جمهوری پیگیر بوده و هنوز گزارشی از این پیگیریها داده نشده است. مسئولان ذیربط بموقع در این زمینه اطلاعرسانی خواهند کرد.
تشریح مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی درباره بورس
ربیعی در پاسخ به سؤالی درباره چیستی مصوبات ستاد عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا درباره بورس نیز با اشاره به اینکه این بازار در دراز مدت رشد 150 درصدی را نشان میدهد و به تعبیر یکی از سران محترم قوا در جلسه، هیچ بازاری چنین رشدی را تجربه نکرده است، گفت: هفته گذشته در ستاد اقتصادی دولت 10 تصمیم مهم اتخاذ شد که تصمیمگیری در مورد بخشی از آنها از اختیار دولت خارج بوده و نیازمند اصلاح قوانین است. بنابراین به دو علت طولانی بودن فرایند قانونگذاری و نیز زماندار بودن برخی از قوانین، مصوبات و تصمیمات ستاد اقتصادی دولت درخصوص بازار سرمایه در جلسه ستاد عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا نیز مطرح شد که با نگاه حامیانه رئیس محترم قوه قضائیه و رئیس محترم مجلس شورای اسلامی، با اصلاحات جزئی به تصویب رسید.
او با اشاره به اینکه بر اساس مصوبات این جلسه مقرر شد 80 درصد از مالیات نقل و انتقال سهام در سال 1400 به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شود، اظهار کرد: همچنین با انتشار 20 هزار میلیارد تومان اوراق بدهی توسط صندوق تثبیت بازار سرمایه و صندوق سرمایهگذاری مشترک توسعه بازار سرمایه با تضمین دولت جمهوری اسلامی ایران موافقت شد.
ربیعی با بیان اینکه از دیگر مصوبات جلسه حمایت بانکها و مؤسسات اعتباری از بازار سرمایه در چارچوب بود، گفت: در این جلسه به منظور تشویق حمایت از بازار سرمایه مقرر شد شرکتهایی که از سهام خود یا شرکتهای زیرمجموعهشان حمایت کنند، مالیات بر درآمد آنها در سال جاری امهال و به سال بعد موکول شود. همچنین شرکتهایی که سود تقسیم نشده سال 1400 آنها به حساب سرمایه منتقل میشود، مشمول مالیات با نرخ صفر خواهند بود.
سخنگوی دولت با بیان اینکه در مصوبهای دیگر به صندوق توسعه ملی اجازه سرمایهگذاری در بازارهای پولی و مالی داخلی از جمله بورس داده شد، تصریح کرد: در این جلسه مقرر شد تا زیان محقق شده آن دسته از خریداران واحدهای سرمایهگذاری صندوق قابل معامله پالایش یکم که واحدهای مذکور را از دولت خریداری کرده و تاکنون به فروش نرساندهاند، از طریق اعطای سهام جبران شود.
این دوره یکی از شفافترین دورههای عملکرد مالی است
ربیعی در پاسخ به این پرسش که واکنش دولت به اقدام نمایندگان برای تحقیق و تفحص از نحوه هزینهکرد اعتبارات نهاد ریاست جمهوری چیست، گفت: این ادعای اخیر در مرحله یک ایده در مجلس مطرح شده است و هنوز فرایند تصویب خود را طی نکرده بنابراین هیچ موردی رسمی به دولت ارسال نشده است. مجلس در چارچوب وظایف قانونی خودش میتواند این موضوع را مصوب کند و نهاد ریاست جمهوری در چارچوب قانون پاسخگو است و اتفاقاً این دوره یکی از شفافترین دورههای عملکرد مالی است.
او در واکنش به اقدام صدا و سیما که به علت حساسیت در روزهای انتخابات فقط سه برنامه رئیس جمهوری را از آنتن زنده پخش میکند، گفت: به طور کلی بودجه صدا و سیما متعلق به زندگی و معیشت همه کارکنان صدا و سیما است. دولت خود را در قبال کارکنان همه نهادها و دستگاهها مسئول میداند. وی افزود: من در جریان پخش زنده برنامههای صدا و سیما نیستم، اما اگر چنین چیزی صحت داشته باشد، اتفاق نادر و بی سابقهای است. حتی در سال ۱۳۹۶ که آقای روحانی بنا بود کاندیدا شوند، چنین رویهای در صدا و سیما رخ نداد. سخنگوی دولت تصریح کرد: اتفاقاً آقای روحانی تنها رئیس قوهای است که هیچ شائبهای از کاندیدا شدنشان وجود ندارد و امیدوارم این موضوع صحت نداشته باشد.
نبود حد نصاب رقابت انتخاباتی در 21 شهر
به گزارش «ایران»، ربیعی روز گذشته به پرسشهای چند رسانه به صورت مکتوب پاسخ گفت. روزنامه «کار و کارگر» با اشاره به پایان مرحله تعیین صلاحیت نامزدهای شهر و روستا پرسید:«برخی از جریانها درباره رفتارهای هیأتهای نظارت مجلس ابراز نگرانی کردهاند و معتقدند بیشتر از افرادی رد صلاحیت شدند که از یک جریان خاص هستند و میتوانستند رأیآوری داشته باشند.»
سخنگوی دولت با بیان اینکه فرایندهای مختلف انتخابات 1400 در حال انجام و سپری شدن است، ابتدا به این اشاره کرد که برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری 88 نفر برای حوزه انتخابات تهران، مازندران، قم و خراسان رضوی آزمون علمی دادهاند و برای انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی نیز حدود 877 نفر برای 6 حوزه انتخابی ثبت نام کردهاند.
او با بیان اینکه در انتخابات شورای اسلامی شهرها 51 هزار و 598 نفر ثبت نام کردهاند که 12 درصد آن را زنان و 88 درصد آن را مردان تشکیل میدهند، افزود: برای انتخابات شورای اسلامی روستاها نیز 247 هزار و 818 نفر ثبت نام کرده که شامل 7 درصد زن و 93 درصد مرد است که نسبت به دوره قبل 13 درصد افزایش ثبت نام را مشاهده میکنیم.ربیعی در زمینه بررسی صلاحیتها نیز با بیان اینکه هیأتهای اجرایی بیش از 90 درصد داوطلبان را تأیید کردهاند، اما 14 درصد از تأییدشدگان توسط هیأتهای نظارت رد صلاحیت شدند، تصریح کرد: هزار نفر از اعضای فعلی شورای اسلامی شهرها از سوی هیأت نظارت رد صلاحیت شدهاند، به عنوان مثال در کلانشهر تهران بیش از 80 درصد و در شهرهایی مثل رشت، کرج و سمنان نیز بیش از 80 درصد رد صلاحیت داشتهایم.دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس جمهوری افزود: نکته جالب این است که 3 هزار و 746 نفر از رد صلاحیتشدگان در هیچ یک از مراجع چهارگانه سابقهای نداشتهاند.
او گفت: بنا بر گزارشهای وارده تعداد 21 شهر به دلیل رد صلاحیت گسترده داوطلبان حد نصاب لازم را برای برگزاری انتخابات و تشکیل شورا از دست داده و بیش از 50 شهر دیگر نیز در معرض عدم حد نصاب هستند.سخنگوی دولت با بیان اینکه این موضوع در یکی از جلسات دولت مورد بحث قرار گرفت، ادامه داد: به نظر میرسد نتایج این نوع رد صلاحیتهای گسترده موجب کاهش مشارکت مردم و پایین آمدن انگیزه انتخاباتی شود. استنادات و دلایل رد صلاحیتها در مورد این حجم از افراد چنانچه به عنوان نمونه آماری به کل جامعه تعمیم داده شود نتیجه نگرانکنندهای خواهد داشت.به گفته ربیعی، در این زمینه وزارت کشور در حال رایزنی با مدیران ارشد مجلس است که امیدواریم با توجه به اینکه مقام معظم رهبری همواره بر افزایش مشارکت در انتخابات تأکید فرمودهاند، ریاست و هیأت رئیسه مجلس درباره عملکرد هیأت نظارت تدبیری بیندیشند تا انتخابات رقابتی که حضور همه دیدگاههای سیاسی در آن وجود داشته باشد برگزار شود.
دیپلماسی و سیاست دفاعی هیچ تعارضی ندارند
خبرگزاری فارس با اشاره به سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب از ربیعی پرسید که «واکنش دولت به خطای بزرگ صورت گرفته از سوی برخی کارگزارانش چیست؟» سخنگوی دولت با تأکید بر اینکه مواضع حکیمانه رهبر معظم انقلاب مثل همیشه فصلالخطاب و راهگشای همه است، اظهار کرد: صحبتهای رهبر معظم انقلاب نشان داد تمام مباحث خروجی سیاست خارجی ما، نتیجه تجمیع دیدگاهها و حتی چالشهای تضارب آرا بوده و تصمیم نهایی با خرد جمعی صورت میگیرد.
ربیعی وجود اختلاف نظر بین مسئولان امر در حوزههای سیاستگذاری را کاملاً طبیعی و امری رایج در همه دنیا دانست و تأکید کرد: اما مهم این است که این اختلاف نظرها در مرحله عمل، هرگز به منصه ظهور نرسیده و همه دستگاهها در نهایت تابع تصمیمهای نهاییای هستند که از سوی مسئولان عالی و طی فرایند خرد جمعی اتخاذ میشوند.
سخنگوی دولت، دیپلماسی و سیاست دفاعی را دو بال سیاست خارجی دانست که نه تنها هیچ تعارضی با هم ندارند بلکه با تقویت یکدیگر از ابزارهای اعمال سیاست خارجی هستند.
او با بیان اینکه طبق تأکید مقام معظم رهبری درباره اظهارات پخش شده از نوار مسروقه، همه رسانهها، مسئولان و نخبگان باید مراقب نتایج سخنان ناخواسته خود باشیم، اضافه کرد: آنچه رهبری معظم گفتند، یک خط مشی روشن و عمومی بود و برای همه امور است و همه اعضای دولت خود را موظف به توجه و رعایت این فرمایش میدانند. ضمن اینکه پاسخ به این سؤال شما (خبرگزاری فارس) را دکتر ظریف، در متنی که بلافاصله بعد از سخنان رهبری معظم منتشر کردند، دادهاند.
سخنگوی دولت درباره آخرین جزئیات بررسی عوامل انتشار و درز فایل صوتی وزیر خارجه نیز با بیان اینکه بعد از مشخص شدن سرقت فایل، رئیس جمهوری محترم بلافاصله به وزارت اطلاعات دستور پیگیری و مشخص کردن عوامل انتشار و همچنین روشن شدن ابعاد مسأله را دادند، اظهار کرد: این موضوع در دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی و مجدداً بر مسئولیت وزارت اطلاعات در این زمینه تأکید شد.
به گفته ربیعی، انگیزههای مختلفی میتواند این جریان را به وجود آورده باشد و سنایورهای مختلفی مطرح هست. به هر حال هنوز گزارشی داده نشده و موضوع در دست پیگیری است و قطعاً بنابر نظر رئیس جمهوری بموقع اطلاعرسانی خواهند کرد.
سخنگوی دولت همچنین «برکناری» حسامالدین آشنا، رئیس سابق مرکزی بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری را رد کرد و گفت: آقای دکتر آشنا خودش استعفا داد. درباره این موضوع نیز نهادهای مسئول پس از دستور رئیس جمهوری پیگیر بوده و هنوز گزارشی از این پیگیریها داده نشده است. مسئولان ذیربط بموقع در این زمینه اطلاعرسانی خواهند کرد.
تشریح مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی درباره بورس
ربیعی در پاسخ به سؤالی درباره چیستی مصوبات ستاد عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا درباره بورس نیز با اشاره به اینکه این بازار در دراز مدت رشد 150 درصدی را نشان میدهد و به تعبیر یکی از سران محترم قوا در جلسه، هیچ بازاری چنین رشدی را تجربه نکرده است، گفت: هفته گذشته در ستاد اقتصادی دولت 10 تصمیم مهم اتخاذ شد که تصمیمگیری در مورد بخشی از آنها از اختیار دولت خارج بوده و نیازمند اصلاح قوانین است. بنابراین به دو علت طولانی بودن فرایند قانونگذاری و نیز زماندار بودن برخی از قوانین، مصوبات و تصمیمات ستاد اقتصادی دولت درخصوص بازار سرمایه در جلسه ستاد عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا نیز مطرح شد که با نگاه حامیانه رئیس محترم قوه قضائیه و رئیس محترم مجلس شورای اسلامی، با اصلاحات جزئی به تصویب رسید.
او با اشاره به اینکه بر اساس مصوبات این جلسه مقرر شد 80 درصد از مالیات نقل و انتقال سهام در سال 1400 به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شود، اظهار کرد: همچنین با انتشار 20 هزار میلیارد تومان اوراق بدهی توسط صندوق تثبیت بازار سرمایه و صندوق سرمایهگذاری مشترک توسعه بازار سرمایه با تضمین دولت جمهوری اسلامی ایران موافقت شد.
ربیعی با بیان اینکه از دیگر مصوبات جلسه حمایت بانکها و مؤسسات اعتباری از بازار سرمایه در چارچوب بود، گفت: در این جلسه به منظور تشویق حمایت از بازار سرمایه مقرر شد شرکتهایی که از سهام خود یا شرکتهای زیرمجموعهشان حمایت کنند، مالیات بر درآمد آنها در سال جاری امهال و به سال بعد موکول شود. همچنین شرکتهایی که سود تقسیم نشده سال 1400 آنها به حساب سرمایه منتقل میشود، مشمول مالیات با نرخ صفر خواهند بود.
سخنگوی دولت با بیان اینکه در مصوبهای دیگر به صندوق توسعه ملی اجازه سرمایهگذاری در بازارهای پولی و مالی داخلی از جمله بورس داده شد، تصریح کرد: در این جلسه مقرر شد تا زیان محقق شده آن دسته از خریداران واحدهای سرمایهگذاری صندوق قابل معامله پالایش یکم که واحدهای مذکور را از دولت خریداری کرده و تاکنون به فروش نرساندهاند، از طریق اعطای سهام جبران شود.
این دوره یکی از شفافترین دورههای عملکرد مالی است
ربیعی در پاسخ به این پرسش که واکنش دولت به اقدام نمایندگان برای تحقیق و تفحص از نحوه هزینهکرد اعتبارات نهاد ریاست جمهوری چیست، گفت: این ادعای اخیر در مرحله یک ایده در مجلس مطرح شده است و هنوز فرایند تصویب خود را طی نکرده بنابراین هیچ موردی رسمی به دولت ارسال نشده است. مجلس در چارچوب وظایف قانونی خودش میتواند این موضوع را مصوب کند و نهاد ریاست جمهوری در چارچوب قانون پاسخگو است و اتفاقاً این دوره یکی از شفافترین دورههای عملکرد مالی است.
او در واکنش به اقدام صدا و سیما که به علت حساسیت در روزهای انتخابات فقط سه برنامه رئیس جمهوری را از آنتن زنده پخش میکند، گفت: به طور کلی بودجه صدا و سیما متعلق به زندگی و معیشت همه کارکنان صدا و سیما است. دولت خود را در قبال کارکنان همه نهادها و دستگاهها مسئول میداند. وی افزود: من در جریان پخش زنده برنامههای صدا و سیما نیستم، اما اگر چنین چیزی صحت داشته باشد، اتفاق نادر و بی سابقهای است. حتی در سال ۱۳۹۶ که آقای روحانی بنا بود کاندیدا شوند، چنین رویهای در صدا و سیما رخ نداد. سخنگوی دولت تصریح کرد: اتفاقاً آقای روحانی تنها رئیس قوهای است که هیچ شائبهای از کاندیدا شدنشان وجود ندارد و امیدوارم این موضوع صحت نداشته باشد.
مذاکرات وین در انتظار تصمیم پایتختها
تأکید جوزپ بورل بر بازگشت امریکا به برجام و اجرای کامل آن
مریم سالاری
خبرنگار دیپلماسی
مقامهای دیپلماتیک ایران و کشورهای 1+4 با مشارکت غیر مستقیم امریکا از چند هفته گذشته تلاش همه جانبهای را برای نجات توافق هستهای آغاز کردهاند. این مذاکرات به اعتبار آنکه دیپلماتهای باسابقهای از سوی امریکا و با هدف احیای برجام به آن پیوستهاند، فضای تازه و بیسابقهای را تجربه میکند. خبرهای رسیده از گفتوگوهای اخیر وین حکایت از آن دارد که دامنه گفتوگوها به جزئیترین مباحث فنی کشیده شده است و قرار است گره نهایی آن در پایتختها از هم گشوده شود. دیپلماتهای ایران و امریکا که پیامهای خود را در این دور از گفتوگوها بهصورت غیر مستقیم رد و بدل میکنند، میکوشند با بررسی عوامل اختلافی و طبعاً حل و فصل آنها، زمینه لازم و کافی را برای حصول توافق نهایی مهیا سازند؛ توافقی که مطابق با آنچه مقامهای ایران دنبال میکنند، باید یک مرحلهای، جامع و منطبق بر راستی آزمایی باشد.
در همین چارچوب مذاکرات اخیر وین با جمعبندی نتایج گفتوگوهای سه کارگروهی به پایان رسید که کارگروه نخست، بررسی چگونگی تعلیق تحریمهای امریکا علیه ایران، کارگروه دیگر بررسی روند بازگشت ایران به تعهدات هستهای و محدودسازی برنامه هستهایاش و کارگروه سوم هم تدارک ترتیبات عملی توافقهای صورت گرفته را در دستور کار قرار داده بود.
اگرچه این مذاکرات فشرده تاکنون به حل و فصل بسیاری از موارد اختلافی در موضوعات متعدد منتهی شده اما باوجود این پیشرفتها چند چالش مهم همچنان حل نشده روی میز باقی مانده است. آنگونه که از موضعگیری مذاکرهکنندگان برمیآید، اختلافها گو اینکه جدی هستند اما عمق و دامنه تفاوت نظرها در حدی نیست که الزاماً و فینفسه به ناکامی مذاکرات منجر شود.
محورهای اختلاف
یکی از محورهای مورد اختلاف بر سر فهرست تحریمهایی است که امریکا باید لغو آنها را در دستور کار خود قرار دهد. این کشور اعلام آمادگی کرده کلیه تحریمهای مرتبط به برجام از جمله تحریمهای بانک مرکزی و تحریم فروش نفت را بردارد. این تصمیم، لغو حدود 95 درصد کلیه تحریمهایی را شامل میشود که تاکنون از سوی واشنگتن علیه تهران به بهانه موضوع هستهای به تصویب رسیده است.
مشکل اصلی دستیابی مذاکرات جاری، تحریمهای غیر مرتبط به برجام است که در دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق امریکا تشدید شد. او کوشید تحریمهای جدیدی را به بهانه موضوعات غیرهستهای از قبیل مسائل حقوق بشری و تروریستی علیه ایران تصویب کند تا لغو آنها به سادگی امکانپذیر نباشد. اینک ایران خواستار رفع کامل تحریمهاست و معتقد است امریکا باید کلیه تحریمهای مرتبط به برجام و بعد از برجام را که بعد از خروج یکجانبه امریکا از این توافق به تصویب رسیده است، بردارد. در حقیقت ایران خواهان برداشته شدن همه تحریمهایی است که انتفاع آن را از دستاوردهای اقتصادی برجام مسدود کرده است. خواسته تهران طیف گستردهای از تحریمها را شامل میشود که هم بواسطه اختلاف بر سر برجام و هم به بهانه نقش آفرینی نیروهای نظامی در منطقه به تصویب رسیده است. سید عباس عراقچی رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات وین در این رابطه گفته است: «ایران برای بازگشت ایالاتمتحده به توافق هستهای نه تنها خواهان لغو تحریمهای مرتبط با برجام، بلکه کلیه تحریمهای اعمال شده توسط دولت قبلی است». او تأکید کرده است: «ما تصمیم گرفتهایم مستقیماً به وضعیت نهایی برویم». اما این شرط در حالی است که مقامهای امریکایی با اعلام اینکه آماده لغو همه تحریمهای برجام هستند، معتقدند برخی از تحریمهای اعمال شده توسط ترامپ ارتباطی به توافق هستهای نداشته و الزامی برای لغو آنها در شرایط کنونی وجود ندارد. مقامهای کاخ سفید از تهران خواستهاند برای لغو تحریمهای فرابرجامی باید مذاکرات جداگانهای با مقامهای ایرانی انجام شود. به این معنا که محقق شدن خواسته ایران برای رسیدن به برجام پلاس تنها با برگزاری مذاکرات فرابرجامی امکان پذیر است.
لغو 95 درصد تحریمها
این همان موضوعی است که مخالفان داخلی برجام به بهانه آن با رویکرد جاری ایران در مذاکرات وین مخالفت میکنند. به اعتقاد این دسته از منتقدان، امریکا باید همه تحریمهای غیر برجامی را که از سالها پیش و همچنین در چند سال گذشته به تصویب رسیده است، بدون مذاکره بردارد در غیر این صورت تهران نباید با برداشتن 95 درصد تحریمهایی که امریکا آماده لغو آنهاست، موافقت کند. حال آنکه از مهمترین تحریمهایی که دولت «جو بایدن» برای رفع آنها اعلام آمادگی کرده تحریم بانک مرکزی، فروش نفت و شرکتهای نفتی و تحریم علیه تعداد دیگری از بخشهای کلیدی اقتصاد مانند فروش فلزات و آلومینیوم است. همچنین امریکا خود را برای برداشتن تحریمهای صنایع پارچه، کشتیرانی و بیمه و تمامی صنایعی که طبق برجام، ایران میتواند از آنها درآمد داشته باشد، آمادگی نشان داده است.
در چنین فضایی هیأت دیپلماتیک ایرانی به ریاست عراقچی، به تهران بازگشته است تا درباره تصمیم مهمی که مقامهای کشورمان باید بگیرند، مشورت کند. 95 درصد از تحریمهایی که امریکا برای برداشتن آنها اعلام آمادگی کرده به منافعی گره خورده است که این منافع در مشارکت ایران در اقتصاد بینالمللی و صنعت و آسودگی امنیتی از فعالیتهای هستهای نهفته است. با این حال شماری از مخالفان داخلی برجام ضمن مخالفت با انجام مذاکرات غیر برجامی با تمرکز بر 5 درصد باقی مانده تحریمها میکوشند از لغو همه تحریمهای برجامی ممانعت به عمل آورند.
دو متن آماده نگارش
ایران و شرکای برجامی اش از رهاورد مذاکراتی که تاکنون در وین انجام شده است به دو متنی دست یافتهاند که باید الگوی اجرایی آنها تا چند روز آینده مشخص شود. در صورتی که تهران به لغو 95 درصد تحریمها چراغ سبز نشان دهد، طرفین باید درباره روند اجرای این تفاهم گفتوگو کنند. روندی که در امتداد آن همچنان اختلاف مهم دیگری مطرح میشود. پس از حل اختلاف درباره فهرست تحریمها، ایران خواهان لغو یکدفعهای آنها و راستی آزمایی چندماهه فرمان اجرایی کاخ سفید است. ایران میگوید ازسرگیری همه تعهدات برجامیاش پس از راستی آزمایی و روشن شدن انتفاع اقتصادی لغو تحریمها ممکن خواهد شد. رئیس هیأت مذاکره کننده ایرانی در این رابطه با بیان اینکه برای ایران مهم است که وقتی تحریمها برداشته میشوند آثارش را در عمل ببیند، گفته است: «مثلاً اگر تحریم نفتی برداشته میشود به معنای یک دستور روی کاغذ نیست بلکه نفت باید به فروش برسد و خریداران نفت ایران بتوانند بدون هیچ مشکلی آن را بخرند و باید برای ما مسجل شود که تحریمها برداشته شده است. وقتی راستیآزمایی انجام شود آن گاه ما تعهداتمان را انجام خواهیم داد». اما این در حالی است که امریکا با این خواسته مخالف است و معتقد است که فرصت چندماههای که ایران در اختیار دارد زمان مناسبی را برای تشدید فعالیتهای هستهایاش فراهم میکند. سایر کشورهای طرف برجام هم با دیدگاه طرف امریکایی همراه هستند. امریکا از ایران خواسته است که باید مرحله راستی آزمایی را در یک دوره محدود و مشخص و با فرمول معینی اعلام نماید تا بتوان بابت زمان بازگشت ایران به تعهدات برجامی اش به جمعبندی رسید. این هم یکی دیگر از مواردی است که مقامهای ایرانی باید درباره آن تصمیمگیری و به وضوح ابعاد راستی آزمایی را با مصداقهای مشخص و عینی تعیین نمایند.
برجامپلاس در ازای مذاکرات پلاس
سکانداران دیپلماسی برجام بخوبی میدانند که اگر بزودی پیرامون موضوعات اختلافی، توافق حاصل نشود و مذاکرات وارد روند فرسایشی شود، همین امر، زمینهساز بروز اختلافهایی خواهد شد که با پایان موعد تفاهم سه ماهه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تشدید خواهد شد. اختلافاتی که فرجام آن نامشخص و هزینه تحمیلیاش بالا خواهد بود. چه 21 ماه مه موعد پایانی تفاهم سه ماهه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. پیشتر دو طرف به توافقی دست یافتهاند که بر اساس آن، ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. با وجود این قرار شد بمدت سه ماه دوربینهای آژانس امکان این را داشته باشند که فعالیتهای تأسیسات اصلی ایران را ضبط کنند اما بازرسان تنها در صورتی میتوانند به محتوای آنها دسترسی پیدا کنند که توافقی در وین به دست آید در غیر این صورت ایران گفته که آنها را پاک میکند. بر همین اساس، طرفین به روند گفتوگوهای جاری شتاب بخشیدهاند و منابع آگاه اعلام کردهاند که هدف، رسیدن به یک توافق دستکم چند روز قبل از تاریخ ۲۲ مه (اول خرداد) است.
همه اینها در حالی است که هدف تلاشی که اکنون در جریان است، دستیابی به یک توافق کلی با لحاظ همه جزئیات است. برای رسیدن به این هدف، تکنیکهای مختلفی وجود دارد که مشخص کردن ابعاد آنها منوط به مشخص شدن استراتژی برجامی ایران و تصمیمگیری درباره فهرست تحریمهاست. برخی معتقدند اگر تهران برای لغو تحریمهای غیر برجامی همچنان اصرار ورزد، چشمانداز شکست مذاکرات دور از ذهن نخواهد بود اما اگر پیگیری خواستههای حداکثری را در قالب تحریمهای برجامی در دستور کار قرار دهد، میتوان دستیابی به یک تفاهم قریب الوقوع و آغاز نگارش متن توافق را در 10 الی 15 روز آینده پیشبینی کرد. این در حالی است که طرفهای مقابل به وضوح اعلام کردهاند که اگر ایران خواهان رسیدن به برجامپلاس است باید آماده انجام مذاکراتپلاس هم باشد. یعنی اگر خواستار لغو تحریمهای غیر برجامی است باید درباره آن موضوعات غیر برجامی گفتوگو کند.
اینک با در نظرگرفتن این اختلافات اصولی، هیأتهای مذاکره کننده باید به انتظار حل آنها در عالیترین سطوح تصمیمگیری در کشورهای مذاکره کننده باشند و پس از آن وارد عرصه نگارش جزئیات و تاکتیکهای اجرایی توافق شوند. از اینرو باید منتظر ماند و دید ادامه مذاکرات که برخی از طرفهای مذاکره برای آن چشمانداز سریعی را پیشبینی نکردهاند، چه مدت طول خواهد کشید اما نباید فراموش کرد که نزدیک بودن تاریخ اول خرداد میتواند گزاره تأثیرگذاری برای شتاب بخشیدن به روند مذاکره و رسیدن به وضعیت نهایی باشد.
برش
تأکید جوزپ بورل بر بازگشت امریکا به برجام و اجرای کامل آن
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست G۷ بر لزوم اجرایی شدن برجام و بازگشت امریکا به این توافق تأکید کرد. به گزارش ایسنا، جوزپ بورل در صفحه توئیترش با اشاره به برگزاری نشست G۷ در لندن نوشت: خوشحالم که امروز برای نشست وزرای G۷ انگلیس در لندن حضور داشتم که با موضوعات مهمی از جمله ایران و کره شمالی شروع شد. بهعنوان هماهنگ کننده برجام، بر ضرورت استفاده از فرصت پیش رفتن بهسمت بازگشت امریکا به برجام و اجرایی شدن کامل توافق هستهای تأکید کردم. از سوی دیگر نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین با ابراز تعجب از برخی سخنان که مدعی فروپاشی مذاکرات احیای برجام بودند، گفت که این گفتوگوها در حال پیشرفت است. میخائیل اولیانوف در صفحه توئیتر خود نوشت: «با تعجب، نظرات برخی تحلیلگران را میخوانم که ادعا میکنند گفتوگوهای وین درباره برجام، در حال فروپاشی است. این، تفکرات واهی و خیالات باطل کسانی است که با تلاشها برای تقویت رژیم عدم اشاعه هستهای بر مبنای انپیتی مخالف هستند. در واقعیت، مذاکرات در حال پیشرفت است.» همزمان یک رسانه امریکایی گزارش داده که مذاکرات وین بر سر احیای برجام در آستانه دستیابی به توافق قرار دارد. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری آسوشیتدپرس دیروز نوشت که انبوه تماسهای دیپلماتیک و گزارشهای مربوط به پیشرفت مذاکرات، حاکی از آن است که تهران و واشنگتن در مذاکرات غیرمستقیم خود در آستانه توافق قرار دارند.
خبرنگار دیپلماسی
مقامهای دیپلماتیک ایران و کشورهای 1+4 با مشارکت غیر مستقیم امریکا از چند هفته گذشته تلاش همه جانبهای را برای نجات توافق هستهای آغاز کردهاند. این مذاکرات به اعتبار آنکه دیپلماتهای باسابقهای از سوی امریکا و با هدف احیای برجام به آن پیوستهاند، فضای تازه و بیسابقهای را تجربه میکند. خبرهای رسیده از گفتوگوهای اخیر وین حکایت از آن دارد که دامنه گفتوگوها به جزئیترین مباحث فنی کشیده شده است و قرار است گره نهایی آن در پایتختها از هم گشوده شود. دیپلماتهای ایران و امریکا که پیامهای خود را در این دور از گفتوگوها بهصورت غیر مستقیم رد و بدل میکنند، میکوشند با بررسی عوامل اختلافی و طبعاً حل و فصل آنها، زمینه لازم و کافی را برای حصول توافق نهایی مهیا سازند؛ توافقی که مطابق با آنچه مقامهای ایران دنبال میکنند، باید یک مرحلهای، جامع و منطبق بر راستی آزمایی باشد.
در همین چارچوب مذاکرات اخیر وین با جمعبندی نتایج گفتوگوهای سه کارگروهی به پایان رسید که کارگروه نخست، بررسی چگونگی تعلیق تحریمهای امریکا علیه ایران، کارگروه دیگر بررسی روند بازگشت ایران به تعهدات هستهای و محدودسازی برنامه هستهایاش و کارگروه سوم هم تدارک ترتیبات عملی توافقهای صورت گرفته را در دستور کار قرار داده بود.
اگرچه این مذاکرات فشرده تاکنون به حل و فصل بسیاری از موارد اختلافی در موضوعات متعدد منتهی شده اما باوجود این پیشرفتها چند چالش مهم همچنان حل نشده روی میز باقی مانده است. آنگونه که از موضعگیری مذاکرهکنندگان برمیآید، اختلافها گو اینکه جدی هستند اما عمق و دامنه تفاوت نظرها در حدی نیست که الزاماً و فینفسه به ناکامی مذاکرات منجر شود.
محورهای اختلاف
یکی از محورهای مورد اختلاف بر سر فهرست تحریمهایی است که امریکا باید لغو آنها را در دستور کار خود قرار دهد. این کشور اعلام آمادگی کرده کلیه تحریمهای مرتبط به برجام از جمله تحریمهای بانک مرکزی و تحریم فروش نفت را بردارد. این تصمیم، لغو حدود 95 درصد کلیه تحریمهایی را شامل میشود که تاکنون از سوی واشنگتن علیه تهران به بهانه موضوع هستهای به تصویب رسیده است.
مشکل اصلی دستیابی مذاکرات جاری، تحریمهای غیر مرتبط به برجام است که در دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق امریکا تشدید شد. او کوشید تحریمهای جدیدی را به بهانه موضوعات غیرهستهای از قبیل مسائل حقوق بشری و تروریستی علیه ایران تصویب کند تا لغو آنها به سادگی امکانپذیر نباشد. اینک ایران خواستار رفع کامل تحریمهاست و معتقد است امریکا باید کلیه تحریمهای مرتبط به برجام و بعد از برجام را که بعد از خروج یکجانبه امریکا از این توافق به تصویب رسیده است، بردارد. در حقیقت ایران خواهان برداشته شدن همه تحریمهایی است که انتفاع آن را از دستاوردهای اقتصادی برجام مسدود کرده است. خواسته تهران طیف گستردهای از تحریمها را شامل میشود که هم بواسطه اختلاف بر سر برجام و هم به بهانه نقش آفرینی نیروهای نظامی در منطقه به تصویب رسیده است. سید عباس عراقچی رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات وین در این رابطه گفته است: «ایران برای بازگشت ایالاتمتحده به توافق هستهای نه تنها خواهان لغو تحریمهای مرتبط با برجام، بلکه کلیه تحریمهای اعمال شده توسط دولت قبلی است». او تأکید کرده است: «ما تصمیم گرفتهایم مستقیماً به وضعیت نهایی برویم». اما این شرط در حالی است که مقامهای امریکایی با اعلام اینکه آماده لغو همه تحریمهای برجام هستند، معتقدند برخی از تحریمهای اعمال شده توسط ترامپ ارتباطی به توافق هستهای نداشته و الزامی برای لغو آنها در شرایط کنونی وجود ندارد. مقامهای کاخ سفید از تهران خواستهاند برای لغو تحریمهای فرابرجامی باید مذاکرات جداگانهای با مقامهای ایرانی انجام شود. به این معنا که محقق شدن خواسته ایران برای رسیدن به برجام پلاس تنها با برگزاری مذاکرات فرابرجامی امکان پذیر است.
لغو 95 درصد تحریمها
این همان موضوعی است که مخالفان داخلی برجام به بهانه آن با رویکرد جاری ایران در مذاکرات وین مخالفت میکنند. به اعتقاد این دسته از منتقدان، امریکا باید همه تحریمهای غیر برجامی را که از سالها پیش و همچنین در چند سال گذشته به تصویب رسیده است، بدون مذاکره بردارد در غیر این صورت تهران نباید با برداشتن 95 درصد تحریمهایی که امریکا آماده لغو آنهاست، موافقت کند. حال آنکه از مهمترین تحریمهایی که دولت «جو بایدن» برای رفع آنها اعلام آمادگی کرده تحریم بانک مرکزی، فروش نفت و شرکتهای نفتی و تحریم علیه تعداد دیگری از بخشهای کلیدی اقتصاد مانند فروش فلزات و آلومینیوم است. همچنین امریکا خود را برای برداشتن تحریمهای صنایع پارچه، کشتیرانی و بیمه و تمامی صنایعی که طبق برجام، ایران میتواند از آنها درآمد داشته باشد، آمادگی نشان داده است.
در چنین فضایی هیأت دیپلماتیک ایرانی به ریاست عراقچی، به تهران بازگشته است تا درباره تصمیم مهمی که مقامهای کشورمان باید بگیرند، مشورت کند. 95 درصد از تحریمهایی که امریکا برای برداشتن آنها اعلام آمادگی کرده به منافعی گره خورده است که این منافع در مشارکت ایران در اقتصاد بینالمللی و صنعت و آسودگی امنیتی از فعالیتهای هستهای نهفته است. با این حال شماری از مخالفان داخلی برجام ضمن مخالفت با انجام مذاکرات غیر برجامی با تمرکز بر 5 درصد باقی مانده تحریمها میکوشند از لغو همه تحریمهای برجامی ممانعت به عمل آورند.
دو متن آماده نگارش
ایران و شرکای برجامی اش از رهاورد مذاکراتی که تاکنون در وین انجام شده است به دو متنی دست یافتهاند که باید الگوی اجرایی آنها تا چند روز آینده مشخص شود. در صورتی که تهران به لغو 95 درصد تحریمها چراغ سبز نشان دهد، طرفین باید درباره روند اجرای این تفاهم گفتوگو کنند. روندی که در امتداد آن همچنان اختلاف مهم دیگری مطرح میشود. پس از حل اختلاف درباره فهرست تحریمها، ایران خواهان لغو یکدفعهای آنها و راستی آزمایی چندماهه فرمان اجرایی کاخ سفید است. ایران میگوید ازسرگیری همه تعهدات برجامیاش پس از راستی آزمایی و روشن شدن انتفاع اقتصادی لغو تحریمها ممکن خواهد شد. رئیس هیأت مذاکره کننده ایرانی در این رابطه با بیان اینکه برای ایران مهم است که وقتی تحریمها برداشته میشوند آثارش را در عمل ببیند، گفته است: «مثلاً اگر تحریم نفتی برداشته میشود به معنای یک دستور روی کاغذ نیست بلکه نفت باید به فروش برسد و خریداران نفت ایران بتوانند بدون هیچ مشکلی آن را بخرند و باید برای ما مسجل شود که تحریمها برداشته شده است. وقتی راستیآزمایی انجام شود آن گاه ما تعهداتمان را انجام خواهیم داد». اما این در حالی است که امریکا با این خواسته مخالف است و معتقد است که فرصت چندماههای که ایران در اختیار دارد زمان مناسبی را برای تشدید فعالیتهای هستهایاش فراهم میکند. سایر کشورهای طرف برجام هم با دیدگاه طرف امریکایی همراه هستند. امریکا از ایران خواسته است که باید مرحله راستی آزمایی را در یک دوره محدود و مشخص و با فرمول معینی اعلام نماید تا بتوان بابت زمان بازگشت ایران به تعهدات برجامی اش به جمعبندی رسید. این هم یکی دیگر از مواردی است که مقامهای ایرانی باید درباره آن تصمیمگیری و به وضوح ابعاد راستی آزمایی را با مصداقهای مشخص و عینی تعیین نمایند.
برجامپلاس در ازای مذاکرات پلاس
سکانداران دیپلماسی برجام بخوبی میدانند که اگر بزودی پیرامون موضوعات اختلافی، توافق حاصل نشود و مذاکرات وارد روند فرسایشی شود، همین امر، زمینهساز بروز اختلافهایی خواهد شد که با پایان موعد تفاهم سه ماهه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تشدید خواهد شد. اختلافاتی که فرجام آن نامشخص و هزینه تحمیلیاش بالا خواهد بود. چه 21 ماه مه موعد پایانی تفاهم سه ماهه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. پیشتر دو طرف به توافقی دست یافتهاند که بر اساس آن، ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. با وجود این قرار شد بمدت سه ماه دوربینهای آژانس امکان این را داشته باشند که فعالیتهای تأسیسات اصلی ایران را ضبط کنند اما بازرسان تنها در صورتی میتوانند به محتوای آنها دسترسی پیدا کنند که توافقی در وین به دست آید در غیر این صورت ایران گفته که آنها را پاک میکند. بر همین اساس، طرفین به روند گفتوگوهای جاری شتاب بخشیدهاند و منابع آگاه اعلام کردهاند که هدف، رسیدن به یک توافق دستکم چند روز قبل از تاریخ ۲۲ مه (اول خرداد) است.
همه اینها در حالی است که هدف تلاشی که اکنون در جریان است، دستیابی به یک توافق کلی با لحاظ همه جزئیات است. برای رسیدن به این هدف، تکنیکهای مختلفی وجود دارد که مشخص کردن ابعاد آنها منوط به مشخص شدن استراتژی برجامی ایران و تصمیمگیری درباره فهرست تحریمهاست. برخی معتقدند اگر تهران برای لغو تحریمهای غیر برجامی همچنان اصرار ورزد، چشمانداز شکست مذاکرات دور از ذهن نخواهد بود اما اگر پیگیری خواستههای حداکثری را در قالب تحریمهای برجامی در دستور کار قرار دهد، میتوان دستیابی به یک تفاهم قریب الوقوع و آغاز نگارش متن توافق را در 10 الی 15 روز آینده پیشبینی کرد. این در حالی است که طرفهای مقابل به وضوح اعلام کردهاند که اگر ایران خواهان رسیدن به برجامپلاس است باید آماده انجام مذاکراتپلاس هم باشد. یعنی اگر خواستار لغو تحریمهای غیر برجامی است باید درباره آن موضوعات غیر برجامی گفتوگو کند.
اینک با در نظرگرفتن این اختلافات اصولی، هیأتهای مذاکره کننده باید به انتظار حل آنها در عالیترین سطوح تصمیمگیری در کشورهای مذاکره کننده باشند و پس از آن وارد عرصه نگارش جزئیات و تاکتیکهای اجرایی توافق شوند. از اینرو باید منتظر ماند و دید ادامه مذاکرات که برخی از طرفهای مذاکره برای آن چشمانداز سریعی را پیشبینی نکردهاند، چه مدت طول خواهد کشید اما نباید فراموش کرد که نزدیک بودن تاریخ اول خرداد میتواند گزاره تأثیرگذاری برای شتاب بخشیدن به روند مذاکره و رسیدن به وضعیت نهایی باشد.
برش
تأکید جوزپ بورل بر بازگشت امریکا به برجام و اجرای کامل آن
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست G۷ بر لزوم اجرایی شدن برجام و بازگشت امریکا به این توافق تأکید کرد. به گزارش ایسنا، جوزپ بورل در صفحه توئیترش با اشاره به برگزاری نشست G۷ در لندن نوشت: خوشحالم که امروز برای نشست وزرای G۷ انگلیس در لندن حضور داشتم که با موضوعات مهمی از جمله ایران و کره شمالی شروع شد. بهعنوان هماهنگ کننده برجام، بر ضرورت استفاده از فرصت پیش رفتن بهسمت بازگشت امریکا به برجام و اجرایی شدن کامل توافق هستهای تأکید کردم. از سوی دیگر نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین با ابراز تعجب از برخی سخنان که مدعی فروپاشی مذاکرات احیای برجام بودند، گفت که این گفتوگوها در حال پیشرفت است. میخائیل اولیانوف در صفحه توئیتر خود نوشت: «با تعجب، نظرات برخی تحلیلگران را میخوانم که ادعا میکنند گفتوگوهای وین درباره برجام، در حال فروپاشی است. این، تفکرات واهی و خیالات باطل کسانی است که با تلاشها برای تقویت رژیم عدم اشاعه هستهای بر مبنای انپیتی مخالف هستند. در واقعیت، مذاکرات در حال پیشرفت است.» همزمان یک رسانه امریکایی گزارش داده که مذاکرات وین بر سر احیای برجام در آستانه دستیابی به توافق قرار دارد. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری آسوشیتدپرس دیروز نوشت که انبوه تماسهای دیپلماتیک و گزارشهای مربوط به پیشرفت مذاکرات، حاکی از آن است که تهران و واشنگتن در مذاکرات غیرمستقیم خود در آستانه توافق قرار دارند.
رئیس قوه قضائیه دستور داد
پایش بنگاههای تولیدی تعطیل و نیمه تعطیل
رئیس قوه قضائیه با صدور دستور اجرای طرح پایش بنگاههای تولیدی تعطیل و نیمهتعطیل در کشور، تأکید کرد: اقدام کسانی که با گرفتن واحدهای تولیدی و تعطیل کردن آن و بیکار کردن صدها کارگر، تجهیزات و اراضی این کارخانهها و کارگاهها را فروخته و یا دنبال این کار هستند، خیانت و قابل تعقیب است. آیت الله سید ابراهیم رئیسی در جلسه صبح دوشنبه شورای عالی قوه قضائیه، با بیان اینکه امروز عدالت در جامعه با تضمین حقوق مردم تحقق می یابد، ادامه داد: ممکن است اجرای عدالت به کام چپاولگران و ظالمان و متجاسران به قانون تلخ باشد، ولی به کام مردم شیرین خواهد بود. به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، رئیسی با تأکید بر این که پیروی از امیرالمؤمنین (ع) ایجاب میکند همه افکار و رفتار ما مبتنی بر حق و عدل باشد، گفت: هر کسی که در گوشهای از نظام اسلامی خدمت میکند، باید بهرهمند از عدالت باشد و به هیچ عنوان نباید اجازه داده شود که تصمیم و رأی و اقدامی غیرعادلانه باشد. رئیس قوه قضائیه قانونگرایی را مهمترین شاخصه عدالت دانست و گفت: نزدیکترین راه دسترسی به عدالت اجرای قانون است و همه باید قانونگرایی را یک فضیلت و ارزش بدانند و کسی به خود جرأت قانونگریزی ندهد. رئیس دستگاه قضا در بخش دیگری از سخنانش به فرازهایی از بیانات مهم مقام معظم رهبری درخصوص حمایت از تولید و رفع موانع آن اشاره کرد و گفت که همه دستاندرکاران تقنین و اجرا و قضا باید خود را مخاطب فرامین حکیمانه رهبری و ملزم به اجرای آن بدانند.
وی در همین راستا به بانکهای تملککننده کارخانهها و کارگاهها هشدار داد که تولید را محور قرار دهند و با استفاده از همه امکانات و ظرفیتهایی که دارند اجازه ندهند تحت هیچ شرایطی تولید در این واحدها مختل و متوقف شود. بررسیهایی که در سفرهای استانی داشتیم و گزارشهای واصله حاکی از آن است که دهها بنگاه اقتصادی و تولیدی که توسط بانکها تملک شدهاند، از رونق افتاده و تعطیل یا نیمهتعطیل شدهاند که بانکها باید برنامهریزی کنند و این واحدها را به چرخه تولید برگردانند. رئیسی با اشاره به دستور رهبر معظم انقلاب درباره لزوم راهاندازی بنگاهها و کارخانجات تعطیل شده به واسطه تملک افراد سودجو، دستور داد «ظرف یک ماه طرح پایش بنگاههای تولیدی با سه هدف شناسایی بنگاههای تعطیل قابل احیا، شناسایی بنگاههای نیمهفعال نیازمند حمایت قضایی و شناسایی و برخورد کیفری با متخلفان و عاملان تعطیلی کارخانجات در سراسر کشور اجرا شود.» براساس دستور رئیس قوه قضائیه مقرر شد برای اجرای این طرح و پیگیری مشکلات مربوط به این واحدهای تولیدی، کارگروه مشترکی با مسئولیت دادستانی کل کشور و عضویت سازمان بازرسی و دادستانی رئیس دستگاه قضا صورت گیرد.
دستور برکناری رئیس یک مجتمع قضایی از سوی رئیسی
در ادامه این نشست حجتالاسلام موحدی، رئیس دادسرای انتظامی قضات نیز از استقرار یک تیم بازرسی پنهان در یکی از مجتمعهای تهران خبر داد و گفت: در طول یک هفته استقرار این هیات، مدیر مجتمع مذکور یکبار هم از اتاق خود بیرون نیامده و یک مراجعه کننده را نیز نپذیرفته است، از نظر نظارت بر آرا و احکام صادر شده هم کاملاً بدون توجه اقدام شده است. رئیس قوه قضائیه در واکنش به این گزارش از دادستان انتظامی قضات خواست با موارد این چنینی بدون اغماض و با فوریت برخورد کنند و افزود که «حتماً رئیس مجتمعی را که یک هفته به هیچ بخشی سرکشی نکرده باید از کار مدیریتی کنار گذاشت.» وی بر لزوم توجه به نظارت بر بخشهای قضایی نیز تأکید کرد و گفت: ما به همکاران خود در سراسر کشور اعتماد داریم، اما اعتماد جای کنترل را نمیگیرد، همان طور که کنترل جای اعتماد را نمیگیرد و تداوم اعتماد در گرو نظارت مستمر است و هر جا تخلفی بود باید با آن برخورد شود. دادستان تهران هم در این جلسه به ارائه گزارشی درباره آخرین وضعیت پرونده مداخلات ارزی مسئولان ارشد دولتی در فاصله زمانی سال ۹۵ تا ۹۷ پرداخت و از ارسال پرونده رئیس کل سابق بانک مرکزی به دادگاه ویژه اخلال در نظام اقتصادی خبر داد. به گفته علی القاصی مهر در این پرونده، علاوه بر وقوع اخلال در نظام اقتصادی ۳۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار منابع ارزی و ۶۰ تن ذخایر طلا تضییع شده است.
قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی خبر داد
سخنرانی رهبر معظم انقلاب در روز قدس
قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی گفت: سخنرانی رهبر انقلاب در روز قدس خطاب به مردم ایران و جهان اسلام ساعت ۱۱ روز جمعه (روز قدس) بهصورت زنده از شبکههای داخلی و برون مرزی پخش میشود. بهگزارش ایسنا، نصرتالله لطفی در نشست خبری روز جهانی قدس اعلام کرد: ضمن اینکه از بیانات رهبر انقلاب در روز قدس بهرهمند میشویم برنامههای همافزای دیگری در بین تشکلهای مردم نهاد، ارگانها و سازمانها مثل سال گذشته برگزار میشود.
اگرچه محدودیت کرونا اجازه راهپیمایی خودرویی و تجمعات مردمی را به ما نداده است اما نشان خواهیم داد که دل مردم ایران با مردم مظلوم فلسطین در مقابل رژیم کودککش اسرائیل است. وی ادامه داد: یکی از برنامههای موفق سال قبل که امسال هم انجام میشود، برگزاری دومین کنگره بینالمللی قدس شریف با سخنرانی شخصیتهای بینالمللی بیش از ۲۰ کشور دنیاست. دومین کنگره بینالمللی قدس شریف به ریاست آقای اعرافی با پیگیری سازمان حج و زیارت و مجمع جهانی تقریب مذاهب جهانی امروز چهارشنبه و کنگره زنان و قدس شریف روز پنجشنبه و نیز کنگره قدس ویژه آستان قدس رضوی برگزار میشود. وی ادامه داد: هشتگ «قدس شریف_نزدیکیم» و شعار «آزادی قدس نزدیک است» توسط کاربران فضای مجازی در سطح دنیا به کار برده خواهد شد تا آرمان فلسطین زنده نگه داشته شود.
وی افزود: در داخل کشور دو نشست تخصصی درباره تبیین روز قدس شریف روز چهارشنبه در شورای تبلیغات اسلامی با حضور نمایندگان حزبالله، جنبس اسلامی فلسطین و حماس و همچنین روز پنجشنبه در مسجد جامع امام صادق با حضور سفیر فلسطین و سفیر یمن در ایران و نمایندگان حماس و جهاد اسلامی و دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی صرفاً با حضور اصحاب رسانه برگزار میشود که به تبیین برگزاری روز قدس پرداخته میشود. همچنین آیین برافراشتن پرچم فلسطین در میدان فلسطین را در این روز شاهد خواهیم بود.
لطفی گفت: حال که امکان راهپیمایی خودرویی نیست، الصاق اقلام تبلیغاتی مرتبط با قدس شریف و تمثال شهید سلیمانی و پرچم فلسطین بر خودروهای در حال تردد شهری از برنامههای دیگر برای روز قدس است. لطفی تأکید کرد که در هیچ یک از شهرهای کشور در راستای اجرای پروتکلهای الحاقی هیچ تجمع مردمی و راهپیمایی فردی یا خودرویی اجرا نخواهد شد.
اگرچه محدودیت کرونا اجازه راهپیمایی خودرویی و تجمعات مردمی را به ما نداده است اما نشان خواهیم داد که دل مردم ایران با مردم مظلوم فلسطین در مقابل رژیم کودککش اسرائیل است. وی ادامه داد: یکی از برنامههای موفق سال قبل که امسال هم انجام میشود، برگزاری دومین کنگره بینالمللی قدس شریف با سخنرانی شخصیتهای بینالمللی بیش از ۲۰ کشور دنیاست. دومین کنگره بینالمللی قدس شریف به ریاست آقای اعرافی با پیگیری سازمان حج و زیارت و مجمع جهانی تقریب مذاهب جهانی امروز چهارشنبه و کنگره زنان و قدس شریف روز پنجشنبه و نیز کنگره قدس ویژه آستان قدس رضوی برگزار میشود. وی ادامه داد: هشتگ «قدس شریف_نزدیکیم» و شعار «آزادی قدس نزدیک است» توسط کاربران فضای مجازی در سطح دنیا به کار برده خواهد شد تا آرمان فلسطین زنده نگه داشته شود.
وی افزود: در داخل کشور دو نشست تخصصی درباره تبیین روز قدس شریف روز چهارشنبه در شورای تبلیغات اسلامی با حضور نمایندگان حزبالله، جنبس اسلامی فلسطین و حماس و همچنین روز پنجشنبه در مسجد جامع امام صادق با حضور سفیر فلسطین و سفیر یمن در ایران و نمایندگان حماس و جهاد اسلامی و دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی صرفاً با حضور اصحاب رسانه برگزار میشود که به تبیین برگزاری روز قدس پرداخته میشود. همچنین آیین برافراشتن پرچم فلسطین در میدان فلسطین را در این روز شاهد خواهیم بود.
لطفی گفت: حال که امکان راهپیمایی خودرویی نیست، الصاق اقلام تبلیغاتی مرتبط با قدس شریف و تمثال شهید سلیمانی و پرچم فلسطین بر خودروهای در حال تردد شهری از برنامههای دیگر برای روز قدس است. لطفی تأکید کرد که در هیچ یک از شهرهای کشور در راستای اجرای پروتکلهای الحاقی هیچ تجمع مردمی و راهپیمایی فردی یا خودرویی اجرا نخواهد شد.
مسئولیت مدیران در مدیریت اجتماعی کرونا
سیدحسین سراجزاده
جامعهشناس
موضوع کرونا یک مسأله حاد اجتماعی و یک بحران ملی است. این بحران جهانی که اکثر کشورهای جهان را درگیر خود کرده باید با مدیریت در درون مرزهای هر کشور انجام پذیرد. به معنای آنکه مسئولیت اصلی در مدیریت این بحران بزرگ بر دوش دولتها و کشورهای بحرانزده در میان مرزهایشان است. در عین حال هر بحران ملی و مسأله اجتماعی بدون همکاری و هماهنگی، حکومت و دولت از یکسو و همه آحاد مردم از سوی دیگر غیرقابل حل است. نوعی تعامل و همکاری و فعال شدن تمام ظرفیتهای ملی کشور باید صورت پذیرد تا بتوان چنین بحرانی را مهار و کنترل کرد و عوارض منفی آن را به حداقل رساند. برای مدیریت چنین بحرانی هرکدام از طرفین، یعنی دولت و مردم، باید الزاماتی را رعایت کنند. نقش اصلی حکومتها و دولتها در این شرایط مستلزم یک مدیریت واحد و یکپارچه است تا بتوانند تصمیمات لازم و مهم را در زمان مناسب اتخاذ کنند و با توان، قدرت، استمرار و با پافشاری در تصمیمات و بهرهگیری از همه ظرفیتهای ملی اهداف مربوطه را پیش ببرند. برای دستیابی به این هدف مهم در وهله اول باید دولتها و حکومتها از اعتماد عمومی برخوردار باشند زیرا تصمیماتی که اتخاذ میکنند از طرف مردم با وثوق، خوشبینی و با اعتماد به اینکه تصمیمات درستی هستند، در اجرای آنها همکاری کنند. این اعتماد به شرطی ایجاد میشود که منازعاتی که در درون حکومتها و در میان جریانهای مختلف سیاسی وجود دارد از بین رود و تأثیری در روند تصمیمات اتخاذ شده برای حل این بحران نداشته باشد. موضوع دوم آن است که تصمیمات مبنای کارشناسانه داشته باشند و این تصویر در مردم ایجاد شود که با استفاده از نظرات کارشناسان تصمیمات اتخاذ شدهاند. این موضوع اعتماد عمومی را تقویت میکند. شرط سوم در تقویت تصمیمگیریها، شفافسازی، ارائه اطلاعات درست و بهنگام به مردم است. هر تصمیمی که گرفته میشود و هر اطلاعی داده میشود باید مبنای مشخصی داشته باشد. برای مثال در ارتباط با آمار مرگومیر و عواملی که باعث بروز شیوع بیشتر بیماری میشود یا حتی اگر اختلافات و دیدگاههایی در مورد بحران وجود دارد با شفافیت در معرض گفتوگوی عمومی قرار گیرد. همچنین اگر تخلفاتی در روند واکسیناسیون صورت میگیرد منعکس و پیگیری شود که در مجموع شفافسازی هم نقش مهمی در جلب اعتماد مردم دارد و شرط آخر این است که مدیریت بحران بتواند مسئولیت خود را نسبت به اقشار و گروههای فرودست جامعه ایفا کند و وقتی تصمیم به تعطیلی کسبوکارها گرفته میشود، بتواند از آنها حمایت مالی و در کنار آن با قاطعیت قانون را اعمال کند. این کار در شرایط بحران مالی دشوار است اما لازم است و باید با جابهجایی منابع بودجه آن تأمین شود. در مجموع رعایت این شروط منجر به اعتمادسازی در میان مردم میشود و در مقابل جامعه مسئولیت خود را در اجرای تصمیمات با استقبال و پایبندی بیشتری میپذیرد. در بخش وظایف مردم همانطور که تأکید شد این بحران ملی است و این مسأله ملی بدون مشارکت همگانی قابل حل نیست و مشارکت عمومی نظام مدیریتی کشور را توانا میکند. مردم باید نگاههای تقدیرگرایانه و برخوردهای باری به هر جهت، خوشبینیهای ناشی از یک نوع تقدیرگرایی را که در فرهنگ ما وجود دارد کنار بگذارند چرا که شیوع ویروس در سطوح فردی و روابط اجتماعی سرعت پیدا میکند و باید به این نکته توجه کنیم مسأله فقط خود ما نیستیم و رفتار ما بر سلامت اطرافیان ما اثرگذار است. در این مدت در مورد این مسائل زیاد صحبت شده و این خستگی و دشواری مقابله یا فقدان ارتباطات اجتماعی که به آن نیاز داریم نباید اجازه دهد مهار ویروس کرونا از دستمان خارج شود و ما را با شرایط سیاهتر و بحرانیتر روبهرو کند. معتقدم در مجموع نکاتی که گفته شد، مسئولیت مدیران بسیار تعیینکننده است.
جامعهشناس
موضوع کرونا یک مسأله حاد اجتماعی و یک بحران ملی است. این بحران جهانی که اکثر کشورهای جهان را درگیر خود کرده باید با مدیریت در درون مرزهای هر کشور انجام پذیرد. به معنای آنکه مسئولیت اصلی در مدیریت این بحران بزرگ بر دوش دولتها و کشورهای بحرانزده در میان مرزهایشان است. در عین حال هر بحران ملی و مسأله اجتماعی بدون همکاری و هماهنگی، حکومت و دولت از یکسو و همه آحاد مردم از سوی دیگر غیرقابل حل است. نوعی تعامل و همکاری و فعال شدن تمام ظرفیتهای ملی کشور باید صورت پذیرد تا بتوان چنین بحرانی را مهار و کنترل کرد و عوارض منفی آن را به حداقل رساند. برای مدیریت چنین بحرانی هرکدام از طرفین، یعنی دولت و مردم، باید الزاماتی را رعایت کنند. نقش اصلی حکومتها و دولتها در این شرایط مستلزم یک مدیریت واحد و یکپارچه است تا بتوانند تصمیمات لازم و مهم را در زمان مناسب اتخاذ کنند و با توان، قدرت، استمرار و با پافشاری در تصمیمات و بهرهگیری از همه ظرفیتهای ملی اهداف مربوطه را پیش ببرند. برای دستیابی به این هدف مهم در وهله اول باید دولتها و حکومتها از اعتماد عمومی برخوردار باشند زیرا تصمیماتی که اتخاذ میکنند از طرف مردم با وثوق، خوشبینی و با اعتماد به اینکه تصمیمات درستی هستند، در اجرای آنها همکاری کنند. این اعتماد به شرطی ایجاد میشود که منازعاتی که در درون حکومتها و در میان جریانهای مختلف سیاسی وجود دارد از بین رود و تأثیری در روند تصمیمات اتخاذ شده برای حل این بحران نداشته باشد. موضوع دوم آن است که تصمیمات مبنای کارشناسانه داشته باشند و این تصویر در مردم ایجاد شود که با استفاده از نظرات کارشناسان تصمیمات اتخاذ شدهاند. این موضوع اعتماد عمومی را تقویت میکند. شرط سوم در تقویت تصمیمگیریها، شفافسازی، ارائه اطلاعات درست و بهنگام به مردم است. هر تصمیمی که گرفته میشود و هر اطلاعی داده میشود باید مبنای مشخصی داشته باشد. برای مثال در ارتباط با آمار مرگومیر و عواملی که باعث بروز شیوع بیشتر بیماری میشود یا حتی اگر اختلافات و دیدگاههایی در مورد بحران وجود دارد با شفافیت در معرض گفتوگوی عمومی قرار گیرد. همچنین اگر تخلفاتی در روند واکسیناسیون صورت میگیرد منعکس و پیگیری شود که در مجموع شفافسازی هم نقش مهمی در جلب اعتماد مردم دارد و شرط آخر این است که مدیریت بحران بتواند مسئولیت خود را نسبت به اقشار و گروههای فرودست جامعه ایفا کند و وقتی تصمیم به تعطیلی کسبوکارها گرفته میشود، بتواند از آنها حمایت مالی و در کنار آن با قاطعیت قانون را اعمال کند. این کار در شرایط بحران مالی دشوار است اما لازم است و باید با جابهجایی منابع بودجه آن تأمین شود. در مجموع رعایت این شروط منجر به اعتمادسازی در میان مردم میشود و در مقابل جامعه مسئولیت خود را در اجرای تصمیمات با استقبال و پایبندی بیشتری میپذیرد. در بخش وظایف مردم همانطور که تأکید شد این بحران ملی است و این مسأله ملی بدون مشارکت همگانی قابل حل نیست و مشارکت عمومی نظام مدیریتی کشور را توانا میکند. مردم باید نگاههای تقدیرگرایانه و برخوردهای باری به هر جهت، خوشبینیهای ناشی از یک نوع تقدیرگرایی را که در فرهنگ ما وجود دارد کنار بگذارند چرا که شیوع ویروس در سطوح فردی و روابط اجتماعی سرعت پیدا میکند و باید به این نکته توجه کنیم مسأله فقط خود ما نیستیم و رفتار ما بر سلامت اطرافیان ما اثرگذار است. در این مدت در مورد این مسائل زیاد صحبت شده و این خستگی و دشواری مقابله یا فقدان ارتباطات اجتماعی که به آن نیاز داریم نباید اجازه دهد مهار ویروس کرونا از دستمان خارج شود و ما را با شرایط سیاهتر و بحرانیتر روبهرو کند. معتقدم در مجموع نکاتی که گفته شد، مسئولیت مدیران بسیار تعیینکننده است.
در انتظار معرفی برنامههای انتخاباتی
احمد خرم
فعال سیاسی
کمتـــر از یــــک ماه و نیم دیگر تا انتخابات ریاســــت جمهـــــوری سیزدهم باقی مانده و در این مهلت زمانی اندک نه تنها برنامه نامزدها که حتی ترکیب گزینههای کاندیداتوری هم مشخص نیست. با این وضعیت فارغ از هر نتیجهای در این انتخابات بهلحاظ منطقی میتوان در کارآمدی هر دولتی که سر کار بیاید با دیده شک نگریست. واقعیت این است که در این برهه زمانی بیش از ادوار قبلی انتخابات، تلاش گروهها برای تشکیل دولت بعدی بیش از آنکه به تبیین و تدوین برنامه و راهکار کارشناسی وابسته باشد به درصدی از شانس و اتفاقاتی که عموماً پیشبینی پذیر نیستند وابسته شده. کاملاً واضح است که ما هیچگاه مانند امروز بدون طرح برنامه توسط جریانها و نامزدها به سمت تغییر دولت نرفتهایم. وقوع این وضعیت زمینههایی دارد که از مهمترین آنها نداشتن احزاب فراگیر و قوی، کاستیهای قانون انتخابات و تردید درباره صلاحیت نامزدها تا روزهای نزدیک به انتخابات و تأثیر تصمیمات فرادولتی بر دولتهاست. به این معنا که همین الان بخش زیادی از توجه جریانهای سیاسی برای دولت بعدی ناظر به این است که تکلیف برجام و سیاست خارجی چه میشود. با این مسیری که ما به انتخابات ریاست جمهوری نزدیک میشویم و هنوز هیچ خبری از برنامه جریانها و نامزدهای آنها نیست، باید منتظر این باشیم که افراد باقی مانده در رقابت نهایی برای جلب نظر رأیدهندگان در آن بازه زمانی کوتاه و معرفی و ایجاد محبوبیت برای خود روی به رفتارهای هیجانانگیز انتخاباتی کنند.
چیزی که هر چند در این بازه زمانی کوتاه شاید رأیساز باشد اما این رأیسازی هیچ ربطی به مباحث منطقی و محاسباتی نامزدها برای باز کردن گره مشکلات کشور ندارد. این در حالی است که شرایط فعلی کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند ارائه و تبیین برنامههای کارشناسی برای اداره مملکت توسط دولت بعدی است. به عبارتی سناریوهای نامزدها ناظر به موقعیتهای احتمالی کشور برای ۴ سال آینده است که باید به زمینه اصلی رقابت پیش رو تبدیل شود. باید توجه داشت که در این خصوص هم برخی شعارهای کلی و سرفصلهای بدون جزئیات نباید با اصل برنامه که ناظر به اطلاعات و پیشنهادات جزئی است اشتباه گرفته شود.
ما تا همینجا وقت بسیار زیادی را برای تبیین برنامه توسط نامزدها از دست دادیم. اما به نظر میرسد که از اینجا به بعد دوستداران سرنوشت کشور باید با جدا کردن خود از فضای شعارهای انتخاباتی و قطببندیهای مرسوم در این زمینه به سمت مطالبه برنامه از سوی جریانهای حاضر در انتخابات و تجزیه و تحلیل فنی آن بروند. کما اینکه همین انتظار از رسانه نیز وجود دارد.
این بدان معنا نیست که در نظامهای حقوقی و دموکراسیهای قدرتمند جهان، شعار نقشی در رقابت انتخاباتی ندارد. مسأله این است که در آن نظامهای حقوقی شعارهایهای انتخاباتی کاندیداها متصل به برنامههایی مشخص و تبیین شده برای جامعه هستند و پشت آنها خلأ وجود ندارد. این از مهمترین تفاوتهای فضای انتخاباتی ما با این نظامهای حقوقی است که شعارهای انتخاباتی ما کمتر دارای پشتوانه و زمینه برنامه هستند.
نکته دیگر هم اینکه حتی اگر برخی افراد حاضر در این انتخابات که از قبل اعلام ورود کردهاند هم اکنون دارای برنامههای تدوین شده باشند، باز هم جای این ایراد باقی است که چطور میخواهند در یک بازه زمانی بسیار کوتاه و آن هم زیر سایه برخی هیجانات سیاسی آن برنامه را به محک کارشناسی گذاشته و برای جامعه تشریح کنند؟ بنابراین این ضعف مهم را باید بهعنوان ضعفی که دارای ریشههای ساختاری است بپذیریم و همزمان آگاه باشیم که تشکیل دولت با برنامههای حداقلی و محک نخورده خود یک ضعف بزرگ است که میتواند به ناکارآمدی منجر شود. واضح است دولتی که قبل از تشکیل برای آن برنامهای مدون و مطابق چارچوبهای کارشناسی تدوین نشده باشد در مرحله کار اجرایی با درصد زیادی از تلف شدن هزینههای ملی و زمان مواجه میشود. مضافاً اینکه طبیعی است چنین فرایندی مسأله اعتماد و سرمایه عمومی را هم رو به فرسایش میگذارد و از جایی به بعد هیجانات رایج انتخاباتی هم نمیتواند زمینهساز مشارکت بالای شهروندان باشد.
فعال سیاسی
کمتـــر از یــــک ماه و نیم دیگر تا انتخابات ریاســــت جمهـــــوری سیزدهم باقی مانده و در این مهلت زمانی اندک نه تنها برنامه نامزدها که حتی ترکیب گزینههای کاندیداتوری هم مشخص نیست. با این وضعیت فارغ از هر نتیجهای در این انتخابات بهلحاظ منطقی میتوان در کارآمدی هر دولتی که سر کار بیاید با دیده شک نگریست. واقعیت این است که در این برهه زمانی بیش از ادوار قبلی انتخابات، تلاش گروهها برای تشکیل دولت بعدی بیش از آنکه به تبیین و تدوین برنامه و راهکار کارشناسی وابسته باشد به درصدی از شانس و اتفاقاتی که عموماً پیشبینی پذیر نیستند وابسته شده. کاملاً واضح است که ما هیچگاه مانند امروز بدون طرح برنامه توسط جریانها و نامزدها به سمت تغییر دولت نرفتهایم. وقوع این وضعیت زمینههایی دارد که از مهمترین آنها نداشتن احزاب فراگیر و قوی، کاستیهای قانون انتخابات و تردید درباره صلاحیت نامزدها تا روزهای نزدیک به انتخابات و تأثیر تصمیمات فرادولتی بر دولتهاست. به این معنا که همین الان بخش زیادی از توجه جریانهای سیاسی برای دولت بعدی ناظر به این است که تکلیف برجام و سیاست خارجی چه میشود. با این مسیری که ما به انتخابات ریاست جمهوری نزدیک میشویم و هنوز هیچ خبری از برنامه جریانها و نامزدهای آنها نیست، باید منتظر این باشیم که افراد باقی مانده در رقابت نهایی برای جلب نظر رأیدهندگان در آن بازه زمانی کوتاه و معرفی و ایجاد محبوبیت برای خود روی به رفتارهای هیجانانگیز انتخاباتی کنند.
چیزی که هر چند در این بازه زمانی کوتاه شاید رأیساز باشد اما این رأیسازی هیچ ربطی به مباحث منطقی و محاسباتی نامزدها برای باز کردن گره مشکلات کشور ندارد. این در حالی است که شرایط فعلی کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند ارائه و تبیین برنامههای کارشناسی برای اداره مملکت توسط دولت بعدی است. به عبارتی سناریوهای نامزدها ناظر به موقعیتهای احتمالی کشور برای ۴ سال آینده است که باید به زمینه اصلی رقابت پیش رو تبدیل شود. باید توجه داشت که در این خصوص هم برخی شعارهای کلی و سرفصلهای بدون جزئیات نباید با اصل برنامه که ناظر به اطلاعات و پیشنهادات جزئی است اشتباه گرفته شود.
ما تا همینجا وقت بسیار زیادی را برای تبیین برنامه توسط نامزدها از دست دادیم. اما به نظر میرسد که از اینجا به بعد دوستداران سرنوشت کشور باید با جدا کردن خود از فضای شعارهای انتخاباتی و قطببندیهای مرسوم در این زمینه به سمت مطالبه برنامه از سوی جریانهای حاضر در انتخابات و تجزیه و تحلیل فنی آن بروند. کما اینکه همین انتظار از رسانه نیز وجود دارد.
این بدان معنا نیست که در نظامهای حقوقی و دموکراسیهای قدرتمند جهان، شعار نقشی در رقابت انتخاباتی ندارد. مسأله این است که در آن نظامهای حقوقی شعارهایهای انتخاباتی کاندیداها متصل به برنامههایی مشخص و تبیین شده برای جامعه هستند و پشت آنها خلأ وجود ندارد. این از مهمترین تفاوتهای فضای انتخاباتی ما با این نظامهای حقوقی است که شعارهای انتخاباتی ما کمتر دارای پشتوانه و زمینه برنامه هستند.
نکته دیگر هم اینکه حتی اگر برخی افراد حاضر در این انتخابات که از قبل اعلام ورود کردهاند هم اکنون دارای برنامههای تدوین شده باشند، باز هم جای این ایراد باقی است که چطور میخواهند در یک بازه زمانی بسیار کوتاه و آن هم زیر سایه برخی هیجانات سیاسی آن برنامه را به محک کارشناسی گذاشته و برای جامعه تشریح کنند؟ بنابراین این ضعف مهم را باید بهعنوان ضعفی که دارای ریشههای ساختاری است بپذیریم و همزمان آگاه باشیم که تشکیل دولت با برنامههای حداقلی و محک نخورده خود یک ضعف بزرگ است که میتواند به ناکارآمدی منجر شود. واضح است دولتی که قبل از تشکیل برای آن برنامهای مدون و مطابق چارچوبهای کارشناسی تدوین نشده باشد در مرحله کار اجرایی با درصد زیادی از تلف شدن هزینههای ملی و زمان مواجه میشود. مضافاً اینکه طبیعی است چنین فرایندی مسأله اعتماد و سرمایه عمومی را هم رو به فرسایش میگذارد و از جایی به بعد هیجانات رایج انتخاباتی هم نمیتواند زمینهساز مشارکت بالای شهروندان باشد.
سلام ایران
هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم. با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید
تلفن: 88769075 - 021 پیامک: 3000451213
نظــــــر مـــردم
کارت ملی هوشمند/ آقای خامسی: حدود 2 سال است که درخواست کارت ملی هوشمند دادهایم اما تاکنون خبری از تحویل دادن آن نشده است. لذا از مسئولان محترم تقاضای رسیدگی داریم.
کمبود نهاده دام/ عزیز کاسب: نهاده دام در کشور به کمترین میزان خود رسیده است و دامداران و مرغداران برای تهیه نهاده با مشکل روبهرو هستند. از مسئولان محترم درخواست رسیدگی داریم.
تصمیمات جدید برای مترو و اتوبوس در شرایط کرونایی/ آقای قریب زاده: با توجه به شرایط کرونایی کشور از مسئولان محترم مترو و اتوبوسرانی درخواست میکنیم که تصمیمات جدیدی را برای مترو واتوبوس اتخاذ کنند.
همسانسازی بیمهها/ آقای معاضدی: از مسئولان محترم سازمان تأمین اجتماعی درخواست میشود پس از همسانسازی حقوق بازنشستگان به همسانسازی بیمه نیز بپردازند که بسیار ضروری است. از مسئولان محترم تأمین اجتماعی درخواست رسیدگی داریم.
وضعیت خراب جاده چرمشهر به حسن آباد/ آقای فوذی: وضع جاده چرمشهر به حسن آباد بسیار خراب و دارای دست اندازهای زیادی است. از مسئولان محترم درخواست میکنیم به این موضوع رسیدگی کنند.
تلفن: 88769075 - 021 پیامک: 3000451213
نظــــــر مـــردم
کارت ملی هوشمند/ آقای خامسی: حدود 2 سال است که درخواست کارت ملی هوشمند دادهایم اما تاکنون خبری از تحویل دادن آن نشده است. لذا از مسئولان محترم تقاضای رسیدگی داریم.
کمبود نهاده دام/ عزیز کاسب: نهاده دام در کشور به کمترین میزان خود رسیده است و دامداران و مرغداران برای تهیه نهاده با مشکل روبهرو هستند. از مسئولان محترم درخواست رسیدگی داریم.
تصمیمات جدید برای مترو و اتوبوس در شرایط کرونایی/ آقای قریب زاده: با توجه به شرایط کرونایی کشور از مسئولان محترم مترو و اتوبوسرانی درخواست میکنیم که تصمیمات جدیدی را برای مترو واتوبوس اتخاذ کنند.
همسانسازی بیمهها/ آقای معاضدی: از مسئولان محترم سازمان تأمین اجتماعی درخواست میشود پس از همسانسازی حقوق بازنشستگان به همسانسازی بیمه نیز بپردازند که بسیار ضروری است. از مسئولان محترم تأمین اجتماعی درخواست رسیدگی داریم.
وضعیت خراب جاده چرمشهر به حسن آباد/ آقای فوذی: وضع جاده چرمشهر به حسن آباد بسیار خراب و دارای دست اندازهای زیادی است. از مسئولان محترم درخواست میکنیم به این موضوع رسیدگی کنند.
نگاهی به وضعیت استقبال مردم از کتابهای گویا و الکترونیکی در سال کرونا
طیف تازهای از جوانان به جامعه کتابخوان پیوستهاند
مریم شهبازی
خبرنگار
تا همین چند سال قبل یکی از گفتههای اغلب کتابدوستان این بود که هیچچیزی جای ورق زدن و لمس صفحات کاغذی کتاب را نمیگیرد. البته که برای بیشتر ما هنوز هم اینچنین است، اما ملزومات ابلاغی برای کنترل بیماری کرونا خواهناخواه بخشی از سرانه مطالعه را بهسوی خرید نسخههای الکترونیکی و صوتی کتاب کشانده، حالا آن تأکید سفتوسخت بر آثار چاپی تا اندازهای رنگباخته و شاهد پیوند بیشتر میان صنعت نشر و دنیای تکنولوژی هستیم. مصداقی از این گفته را در گزارش امروز و به نقل از مهدی فیروزان، مدیرعامل «شهر کتاب» و فاطمه محمدی، مدیرمسئول مؤسسه «نوین کتاب گویا» میخوانید.
بهرغم مشکلات اقتصادی مردم کتابخوانی را فراموش نکردهاند
بیش از یکسال از شیوع بیماری کرونا در کشورمان میگذرد، یکسالی که روزها و ماههای سختی را برای صنعت نشرمان رقم زد، آنهم در شرایطی که فعالان این عرصه پیشتر هم با مشکلاتی دستبهگریبان بودند. بااینحال نمیتوان منکر وقوع برخی تحولات شد، تهدیدهایی که به نظر میرسد فرصتهای تازهای را پیش روی این بخش فرهنگمان گذاشتهاند که امروز درباره یکی از آنها میخوانید. طی سالهای اخیر شاهد شکلگیری پلتفرمهایی برای عرضه آنلاین کتابهای الکترونیکی و گویا بودیم که استفاده از آنها تحت شرایط حاکم بر یک سال گذشته با اقبال بیشتری روبهرو شده است؛ اپلیکیشنهایی که از مشهورترین آنها میتوان به طاقچه، فیدیبو و کتابراه اشاره کرد. اگر تا به امروز فرصتی برای عضویت در این اپها پیدا نکردهاید تنها با استفاده از شماره موبایل یا پست الکترونیکی خود میتوانید در هر یک از آنها عضو شده و برخوردار از کتابخانه شخصی خود شوید.
فرقی ندارد گوشی موبایل، تبلت یا لپتاپ شما تحت سیستمعامل android یا ios باشد، بهراحتی میتوانید اَپهای مذکور را دانلود کرده و با صرف زمان اندکی به مقایسه میان امکاناتی که هر یک از این پلتفرمها در اختیارتان میگذارند بپردازید؛ نقاط مشترک بسیاری میان پلتفرمهای عرضه کتابهای گویا و الکترونیکی وجود دارد. ازجمله تقسیمبندی کتابها از جهت مضمونی و حتی قالب آنها که ممکن است کتاب گویا یا الکترونیکی باشد. نکته قابلتوجه وجود نمونهای است که از آن طریق میتوانید بخشی از کتاب صوتی را شنیده یا قسمتی از کتاب الکترونیکی را بخوانید تا قبل از خرید بفهمید منطبق بر سلیقهتان هست یا نه. اما بازگردیم به مبحثی که ابتدای گزارش خواندید، اینکه بهرغم مشکلات یک سال اخیر که پیش روی فعالان نشر، بویژه در خصوص کتابهای چاپی شکلگرفته اهالی این حوزه معتقد به رونق گرفتن کتابهای گویا و الکترونیکی هستند.
مهدی فیروزان، مدیرعامل شهر کتاب درباره چرایی رونق گرفتن این بخش نشر به «ایران» میگوید:«طی یک سال اخیر شاهد افزایش توجه به تولید محتوا و انتقال فرهنگ و علم از طریق کتابهای صوتی، الکترونیکی و پادکستها بودهایم. تا پیش از شیوع کرونا روند کسب تجربهمان در این قالبها به آهستگی رخ میداد که این بیماری به آن سرعت بسیاری بخشید.»
تهدیدی که تبدیل به فرصت شد
این فعال فرهنگی معتقد است آمارها و گفتههای فعالان نشر گویای توجه بیشتر مردم به کتابهای منتشرشده در این قالب است، او ضرورت کاهش رفتوآمدها درنتیجه پروتکلهای بهداشتی را بخشی از دلیل استقبال بیشتر از شیوههای نوین انتشار کتاب میداند. البته دراین بین تأکید دارد که تنها جامعه کتابخوان نبودهاند که به اینسو جذبشدهاند و میگوید: «اغلب خانوادههای طبقه متوسط بابت مسائل آموزشی برای فرزندان خود تبلت یا لپتاپ خریدهاند؛ اینها در کنار برطرف کردن نیاز آموزشی خود در ابتدا به سراغ محصولاتی مانند فیلم رفتند اما کمی بعد خرید نسخههای الکترونیکی و صوتی هم به سبد خرید اینترنتی آنان راه یافت. مسألهای که به والدین آنان هم سرایت کرد.»
طی هفتههای اخیر به نقل از روابط عمومی یکی از سایتهای فروش کالا که بخشی هم به کتاب اختصاص داده آمار فروش پانصد هزارجلدی تنها در یک روز منتشر شد، حالا گذشته از بحثهایی که بر سر صحت میزان آن راه افتاد نکتهای که نمیتوان منکر شد افزایش سرانه مطالعه به لطف امکانات دنیای مجازی است. بر اساس آماری که آبان ماه 98 به نقل از سیدعباس صالحی، وزیر ارشاد منتشر شد سرانه روزانه مطالعه هر ایرانی ۱۳ دقیقه بود.(23 آبان/سال 98/تسنیم) اما فیروزان و دیگر اهالی فرهنگ این روزها از افزایش قابلتوجه آن میگویند.
این مدیر فرهنگی ادامه میدهد:«پیوند هر چه بیشتر با دنیای تکنولوژی و امکاناتی ازجمله خواندن کتاب در گوشی تلفن همراه سبب شده در هر نقطهای از شهر و حتی در رفتوآمدهای درونشهری هم بهراحتی بتوان کتاب خواند. طیف تازهای از نسل جوان طی یک سال اخیر به جامعه کتابخوان پیوستهاند، دراین بین از دیگر اقشار جامعه که میان آنان همه سن و گروهی هست هم دیده میشود که بعید است دیگر دست از این عادت خود بردارند.»
البته این اتفاقی است که تداوم آن به گفته فیروزان، تلاش هدفمند سیاستگذاران فرهنگی و دستاندرکاران نشر برای تشویق بیشتر مردم به مطالعه را طلب میکند. فیروزان معتقد است سرانه مطالعه دوازده دقیقه یکی- دو سال پیش امروز حتی بهروزی چند ساعت هم رسیده است که البته بخشی از آنهم به مقالهها و مطالب بازنشر شده در فضای شبکههای اجتماعی تعلق دارد. به گفته فیروزان ازآنجاییکه هنوز زمان زیادی از جدیتر شدن فعالیت در ارتباط با کتابهای گویا و الکترونیکی نمیگذرد فعلاً نمیتوان از آن بهعنوان یک امتیاز اقتصادی برای ناشران یاد کرد و هنوز تا دستیابی تا بازگشت بخشی از سرمایه ناشران از این طریق فاصله داریم.
یادداشت
بزرگان کمک کنند این حوزه پویایی خود را حفظ کند
فاطمه محمدی
مدیرمسئول مؤسسه «نوین کتاب گویا»
مؤسسه نوین کتاب گویا از سال 85 فعالیت خود را به شکل تخصصی در حوزه تولید و انتشار کتاب گویا شروع کرده و در طول یک و نیم دهه گذشته، تلاش زیادی کرده تا کتاب شنیداری را بهعنوان قالبی جدید از کتاب برای استفاده عموم مردم معرفی کند. از اینکه در طول یک سال و اندی اخیر، استقبال از کتاب گویا به شکل تصاعدی افزایش پیداکرده خیلی خوشحالیم؛ اما از طرفی هم متأسفیم که بهانه این استقبال، کرونا با دردسرها و مشکلاتش بوده است. اثربخشی تلاشهای یک دهه ما، فقط کمی بیشتر از اثربخشی یکساله کرونا بوده، اما بههرحال از اینکه توانستهایم نقشی در افزایش سرانه مطالعه جامعهمان داشته باشیم خوشحالیم و امیدواریم این استقبال روند رو به رشد خود را ادامه دهد و کتاب دوستان، در کنار استفاده از کتاب چاپی، از کتاب الکترونیکی و صوتی هم نهایت بهره را ببرند. اما درباره اینکه پرسیدید شکلهای نوین انتشار کتاب، چقدر در جذب نسل نوجوان و جوان به کتابخوانی مؤثر بودند باید به نکتهای اشارهکنم؛ نسل جدید، همراه و همدمی دائمی دارد که چه خوشمان بیاید و چه بدمان، گریزی جز پذیرفتن آن نداریم. پس چهبهتر که حتی اگر تکنولوژیهای ارتباطی نوین را تهدیدی تلقی میکنیم، به فرصت تبدیلش کنیم و چه راهی بهتر از اینکه این همدم دائمی، تبدیل شود به ابزاری برای مطالعه بیشتر و بهتر. کتاب الکترونیکی و کتاب بخشی مهم از همین راه است. اما درباره آخرین پرسش شما، اینکه کتابهای گویا و الکترونیکی طی یک سال اخیر و محدودیتهای کرونایی چقدر در حفظ ارتباط مخاطبان با دنیای کتاب و کتابخوانی مؤثر بودهاند معتقدم این همان موهبتی است که اگر فقط کمی، تعصبهای خود را تلطیف کنیم، میتوانیم از فایدههایش بهره ببریم. مردم و بویژه نسل جدید، با قالبهای جدید کتاب ارتباط برقرار کردهاند. اگر به آمار فروش نسخههای الکترونیکی و صوتی کتابها در طول یک سال و اندی گذشته نگاهی بیندازید، عظمت و شکوه این ارتباط را خواهید دید. مردم در این مدت، نهتنها از کتاب و کتابخوانی دور نیفتادهاند، که انگار بخش قابلتوجهی از جامعه، تازه با این مقوله آشنا شده و انس گرفته است. از همه بزرگان عرصه فرهنگ دعوت میکنم این پدیده را به فال نیک بگیرند و با آغوش باز پذیرا باشند و کمک کنند این پدیده، پویایی خود را حفظ کند و روزبهروز تازهتر و اثربخشتر مسیر رو به رشد خود را ادامه دهد.
«ایران» در گفت و گو با کارشناسان از افزایش اضطراب و وسواس در دوران کرونا گزارش می دهد
وحشت اجتماعی از کرونا
مهسا قویقلب
خبرنگار
بیش از 14 ماه از شروع بیماری کرونا در جهان میگذرد. در طول این مدت، سبک زندگی همه مردم بهطور جدی تغییر کرده، حالا با هرخرید وسایل خانه از خوراکی گرفته تا بقیه لوازم را باید تک به تک ضدعفونی کرد و علاوه بر رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و تحمل تنهایی و دوری از اجتماعات بهدلیل ترس از ابتلا به کرونا، باید تمامی پروتکلهای اعلامی از سوی وزارت بهداشت را هم رعایت کنیم؛ این در حالی است که گروهی از مردم حتی قبل از اینکه بیماری کرونا پایش به زندگی بشر باز شود، وسواسهای بیمارگونه و اضطراب از بیمار شدن داشتند، به نحوی که هم زندگی خود و هم زندگی اطرافیان خود را با اختلال مواجه میکردند. این دسته از افراد که به وسواسی بودن معروف هستند، بهطور دائم تمامی وسایل خانه را شستوشو میدادند و وسواسهای شدید داشتند، اما حالا با شروع این بیماری نه تنها رفتارهای بیمارگونه افراد استرسی و اضطرابی بیشتر شده، بلکه بر تعداد آنها هم به نحو چشمگیری اضافه شده است. سابق بر این افراد وسواسی یا استرسی ممکن بود بیماریهای روانی با زمینههای ژنتیکی داشته باشند و در نهایت منجر به یک بیمار وسواسی شده باشند، اما در حال حاضر بسیاری از افراد جامعه که قبلاً بهصورت یک شهروند عادی در حال زندگی بودند و علائمی از وسواس نداشتند، دچار اختلال وسواس شدید و اضطراب ناشی از ابتلا به کرونا یا همان «فوبیای کرونا» شدهاند. بر اساس پژوهشهای انجام شده و تحلیلهای گسترده در این حوزه، در طول شش ماه نخست شیوع بیماری کرونا ۹ تا ۱۱ درصد استرس، اضطراب، افسردگی شدید و متوسط گزارش شده و در حال حاضر این رقم به ۱۶ درصد رسیده است، در این میان تنها ۱۷ کشور از ۱۱۶ کشور جهان، بودجههای مربوط به خدمات سلامت روان را افزایش دادهاند، بر اساس افزایش مشکلات روان و به نوعی شیوع فوبیای کرونا لازم است که تحلیلها و پژوهشها و خدمات سلامت روان بیشتری در کشور ارائه شود و همچون بحث سلامت جسمی و پیشگیری از افزایش شیوع ابتلا به کرونا از افزایش بیماریهای روانی ناشی از کرونا نیز جلوگیری شود.
کاهش افکار کرونا زدگی
فرشاد نجفیپور، روانشناس با اشاره به این که این روزها حملات وحشت از کرونا یا به قولی کرونا زدگی در جامعه به وجود آمده به «ایران» میگوید: این حملات، غیر قابل پیشبینی، ناگهانی و شدید هستند؛ اکثر این افراد در ظاهر حالشان خوب است ولی درصدی دچار مشکل مزمن هستند، در حدی که زندگی آنها مختل میشود تا جایی که میتوان گفت، این افراد بیمار هستند. ۷۰ درصد کسانی که بیش از هفتهای یک بار دچار این حملات استرسی میشوند، مشکلات روانی دیگری که اغلب افسردگی، میل به خودکشی و اعتیاد هستند هم دارند، البته خوشبختانه این بیماری درمان پذیر است.
به گفته او، اکثر این قبیل افراد فکر میکنند که کرونا دارند و قبل از تشخیص، چند بار به پزشک و اورژانس و بیمارستان مراجعه کردهاند. برای درمان این بیماران باید در وهله اول مطمئن شد که کرونا ندارند، بعد تحت درمان با دارو قرار گیرند و سپس روان درمانی شامل ریلکسیشن، مواجهه با موقعیت و بازسازی فکر آغاز شود، البته افرادی که دچار فوبیای شدید کرونا میشوند، ممکن است در زمان کودکی، خجالتی و عصبی بودهاند و پدر و مادرهایی سختگیر داشتهاند. افراد مختلفی میتوانند دچار وسواس و فوبیای کرونا شوند، تشدید اضطراب در یک موقعیت تنش زا میتواند باعث شود فرد خود را مبتلا به کرونا حس کند و این فکر سبب وحشت میشود، این دسته از افراد با اصلاح فکر درمان میشوند.
نجفیپور، در ادامه در مورد گروه دیگر توضیح میدهد: اضطراب سبب میشود آدمها تندتر نفس بکشند. این کار باعث سرگیجه و متعاقباً وحشت از تنگی نفس کرونایی میشود. اینها باید درست نفس کشیدن را یاد بگیرند. از سویی، یک اتفاق ناگوار سبب تپش قلب، عرق کردن و لرزیدن زانو میشود. این حالت شرطی شده و افزایش ضربان قلب به هر دلیلی وحشت ایجاد میکند. این افراد نیز باید چند بار افزایش ضربان قلب را تجربه کنند و ببینند که اتفاق خاصی هم نمیافتد. در این ایام که همه ما با کرونا دست و پنجه نرم میکنیم، تقریباً نیمی از آنهایی که فوبیای این بیماری را دارند، شدیداً میترسند از خانه خارج شوند، چون فکر میکنند خارج از خانه حالشان بدتر میشود. غالباً اولین حمله کرونازدگی، پس از مرگ در اثر کرونا یا ابتلای یک نفر به کرونا که میشناختهاند رخ میدهد، اما خیلی از حملهها هیچ زمینهای ندارد. اواسط دهه سوم زندگی، زمان مناسبی برای آغاز این بیماری است، هرچند وحشت زدگی میتواند جنبه ارثی هم داشته باشد. داروها حتی در بهترین شرایط بیش از ۳۰ درصد بیماران کرونا زده را درمان نمیکنند و بسیاری از این داروها اعتیاد آور هستند و عوارض جانبی دارند، عود پس از درمان با دارو زیاد است، پس بهترین درمان برای این بیماران، کاهش افکار منفی، باورهای غیر منطقی و قضاوتهای غلط به همراه مواجهه با موقعیت و در عین حال همراه با حمایت، ریلکسیشن و کسب اعتماد به نفس است.
نجفی پورمی افزاید: به یاد داشته باشیم بعضی از این بیماران به فکر خود کشی میافتند، این افراد را باید بلادرنگ به بخش تخصصی سلامت روان برد و جلوی هرگونه حادثه غیرقابل جبرانی را گرفت.
فوبیای کرونا در بین خانوادهها و راهکارهای آن
فهیمه نظری، مدرس و پژوهشگر اجتماعی نیز با بیان این که ویروس کرونا همچنان به یکهتازی خود ادامه میدهد و اپیدمی آن در حال گسترش بیش از پیش است، به «ایران» اظهار میکند: زندگی پس از کرونا به نوعی مختل شده است و در این بین وظیفه هریک از ما این است «آگاهانه بیندیشیم و عاقلانه عمل کنیم». آنچه مسلم است، در شرایط فعلی احتمال مبتلا شدن هریک از ما به این ویروس در صورت عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی بیشتر از گذشته است.
بههمین دلیل در بسیاری از افراد که تاکنون به این ویروس مبتلا نشدهاند، نوعی استرس و اضطراب دیده میشود، بویژه اگر آنها شخصیت وسواسگونه هم داشته باشند، ترس شان بیشتر احساس میشود. چنانچه این ترس بیش از حد باشد، میتواند تبدیل به نوعی از ترس به نام ترس مرضی شود که در صورتی که در فرد نهادینه شود، تبدیل به«فوبیا» میشود. فوبیا، همان ترس شدید یا هراس است، نوعی رفتارغیرمنطقی و بیمارگونه که بهدلیل تأثیرگذاری بسیار بالا، میتواند علاوه بر خود شخص، سایر افراد و اعضای خانواده یا دوستان دیگرش را نیز درگیر کند. این نوع ترس و وحشت ایجاد شده از این بیماری کاذب بوده و بسیار شدیدتر از خود بیماری است.
به اعتقاد او، باید بدانیم که کرونا یک بیماری جسمی است و در نهایت امر، کنترل شده و زمانی فروکش خواهد کرد، اما تبعات روانی ناشی از آن بسیار بیشتر از جنبه جسمی آن بوده و اختلالات روانی جدی، تضعیف سیستم ایمنی بدن، برهم خوردگی نظم زندگی و از بین رفتن آرامش فرد را بهدنبال خواهد داشت. در حال حاضر بسیاری از افراد و خانوادهها در جامعه ما با این فوبیا دست و پنجه نرم میکنند. این فوبیا بیشتر نزد افراد یا خانوادههایی دیده میشود که زمینه دلشوره، اضطراب و استرس را در خانواده خود تجربه کردهاند و وقتی که در معرض اخبار کرونا قرار میگیرند ترس شان بیشتر میشود. او در ادامه توضیحات خود، میگوید: حال هریک از ما بهعنوان یک شهروند در جامعه وظیفه داریم تا این اقدامات را انجام دهیم تا به «فوبیای کرونا» دچار نشویم، در ابتدا، جدی گرفتن توصیههای بهداشتی و درمانی، پس از آن، پیگیری اخبار و اطلاعات صحیح مربوط به کرونا از طریق مراجع رسمی خبر و توجه به توصیه و نکات بهداشتی که سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سازمان نظام بهداشت و درمان کشور در اختیار عموم مردم قرار میدهد. وهله بعدی، آموختن و مهارتهای صحیح پیشگیری از بیماری و درمان از طریق افرادی که تخصص و تجربه بیشتری در این زمینه دارند باید مدنظر قرار دهیم، درخواست از دوستان و مشاوران جهت ارائه رهنمود در بروز استرس و اضطرابهای اولیه جهت حفظ آرامش بیشتر خود و اعضای خانواده هم میتواند مفید باشد. گام مؤثر دیگر، حمایت و ایجاد امنیت روانی برای اعضای خانواده بویژه کودکان و سالمندان است.
نظری در ادامه میگوید: ایجاد امید و همدلی با افرادی که در خانواده آسیبپذیرتر از دیگران هستند، از طریق گفتوگو و صحبت با یکدیگر هم رفتاری پرفایده است، در عین حال دور کردن کودکان و سالمندان خانواده در معرض قرار گرفتن اخبار بد مربوط به کرونا را هم باید لحاظ کرد. در کنار این موارد، انجام حرکات بدنی و آرامسازی ذهنی (Relaxation) برای حفظ آرامش و تمدد اعصاب خود و خانواده مؤثر است.
این جامعه شناس با خطاب قرار دادن مسئولان و اصحاب رسانه درخواست میکند: ضمن ارائه اخبار و اطلاعات مربوط به آمار مبتلایان، تعداد افراد فوت شده روزانه که در زمره وظیفه رسانهای آنها است، به دیگر بخشهای رسالت رسانهای خود توجه نشان دهند، بهعنوان نمونه روحیه دادن به اقشار و گروههای مختلف، همچون خانوادههای افراد جوان، افرادی که تنها زندگی میکنند، همچنین سالمندان توجه بیشتری نشان دهند و پخش برنامههای سرگرم کننده و شاد و برنامههایی که بهطور غیرمستقیم به نحوه برخورد با بیماری توجه نشان میدهند مدنظر قرار بگیرند، ارائه اطلاعات مناسب و قابل فهم به دور از هرگونه انتقال استرس و اضطراب، ارائه راههای مدیریت ترس یا راهکارهای مواجهه با کرونا، تزریق اخبار اقتصادی امید بخش در شرایط بحرانی کنونی هم، میتواند در این روزها بسیار مؤثر باشد و لازم است که به این مقولهها توجه بیشتری داشت.
وسواس کرونایی در زنان بیشتر از مردان
مریم بهادری، فعال حوزه زنان هم درباره استرس و وسواس ناشی از کرونا به «ایران» میگوید: شستن مکرر دستها با آب و صابون، ضدعفونیکردن دستها با الکل و دیگر مواد ضدعفونی کننده، ضدعفونی کردن سطوح و پیگیری پروتکلهای بهداشتی و همچنین ضدعفونی کردن بستهبندیهای موادغذایی و شستن از همیشه بیشتر میوهها و سبزیجات شاید دیگر تبدیل به یک امر عادی برای یکایک ما شده باشد، به نحوی که شاید همه ما بیشتر از گذشته لباسها را تعویض کرده و شستوشو میدهیم؛ از سویی هم بعضی از آمارها از افزایش 30درصدی مصرف آب نسبت به پیش از وقوع پاندمی کرونا خبر میدهد، اما در اینمیان سهم زنان از پرداخت بیشتر به مقوله بهداشت منازل و استفاده از شویندهها و میزانمصرف آب گویا بیشتر است.
او در ادامه اضافه میکند: در کنار آمارهای مصرف بیش از حد آب، چه بهصورت جهانی و منطقهای، پژوهشها حکایت از آن دارد که با افزایش بیش از ۷۰ درصدی، کسانی که از اختلال وسواس فکری رنج میبردهاند، دچار وسواس شستوشو نیز شدهاند و میزان قابل توجهی از این آمارها متوجه زنان و بخصوص زنان خانهدار است که از حیث تقسیمبندی سنتی وظایف، بیشتر وقت خود را در خانه میگذرانند. همچنین انزوای اجتماعی یا همان فاصلهگذاری اجتماعی و ناامنی اقتصادی نیز درست است که روی تمامی آحاد جامعه تأثیر گذاشته ، اما به شکل قابل توجه و بهصورت منفی اثر خود را بیشتر روی جامعه زنان گذاشته است. چنانچه طبق آمارها گفته شده ۷۰ درصد از کسانی که در طول شیوع بیماری کووید ۱۹ شغل خود را از دست دادهاند، زنان بودهاند.
بهگفته بهادری، شیوع همزمان اضطراب و افسرگی، استرس، ناامنیهای اقتصادی، بیشتر باقیماندن در محیط منزل، آسیبپذیری روانشناختی بیشتر نسبت به مردان، نبود ارتباطات اجتماعی مطلوب و مؤثر، میزان تابآوری پایین در اقشار آسیبپذیر و بویژه زنان و بهدنبال آن کم تحرکی و چاقی، عدم رضایتمندی از زندگی در طول شیوع ویروس کرونا و از طرف دیگر از دست رفتن جان افراد جامعه در اثر ابتلا به این بیماری و مواجهه با موقعیت سوگ ابراز نیافته در نزدیکان متوفی و ناامیدی کلیت جامعه از حل این بحران، تا حد زیادی توانسته است نه تنها نیروی اجتماعی و شخصی زنان را تحلیل ببرد، بلکه زمینه ساز بروز بسیاری از اختلالات روانشناختی شود که البته وسواس به انحای مختلف از این جمله است.
این پژوهشگر و فعال حوزه زنان معتقد است: بیماری کرونا از طرفی به گواهی سازمان جهانی بهداشت، زمینه ساز یک اختلال اجتماعی با نام «وحشت اجتماعی» شده است که برخی از رفتارها از جمله تهیه بیش از حد صابونها، ضدعفونیکنندهها، پاککنندهها و یورش بیسابقه به فروشگاههای خصوصاً بزرگ و زنجیرهای از پیامدهای آن است و جالب اینجاست که این رفتار اجتماعی همچون بیماری کووید۱۹ با سرایت بالایی در جامعه در حال انتشار بوده و هست، البته پس از حدود یکسال و چند ماه از همهگیری بیماری کرونا در کشورمان شاهد کم شدن قابل توجهی از وسواسها و البته شدتگرفتن اختلالاتی همچون وسواس و اضطراب و افسردگی و بروز رفتارهای ضداجتماعی هستیم.
بهنظر میرسد در جامعه ایرانی که هنوز هم شکل سنتی رفتوآمد های خانوادگی در آن پاس داشته میشود و از سویی دیگر استفاده از خدمات روانشناسی و روانپزشکی در جامعه جانیفتاده و تا حد زیادی از آن احتراز هم میگردد، این سؤال مطرح شود که بر فرض واکسیناسیون سراسری و رخت بربستن این بیماری از بستر اجتماع ایرانی، عواقب روانشناختی این همهگیری تا سالها بر پیکره اجتماع همچونزخمهای ناسوری بماند... مگر اینکه حاکمیت، نهادهای مدنی و آحاد ملت بر این زخمها هرچه زودتر ضمادی سازند.
خبرنگار
بیش از 14 ماه از شروع بیماری کرونا در جهان میگذرد. در طول این مدت، سبک زندگی همه مردم بهطور جدی تغییر کرده، حالا با هرخرید وسایل خانه از خوراکی گرفته تا بقیه لوازم را باید تک به تک ضدعفونی کرد و علاوه بر رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و تحمل تنهایی و دوری از اجتماعات بهدلیل ترس از ابتلا به کرونا، باید تمامی پروتکلهای اعلامی از سوی وزارت بهداشت را هم رعایت کنیم؛ این در حالی است که گروهی از مردم حتی قبل از اینکه بیماری کرونا پایش به زندگی بشر باز شود، وسواسهای بیمارگونه و اضطراب از بیمار شدن داشتند، به نحوی که هم زندگی خود و هم زندگی اطرافیان خود را با اختلال مواجه میکردند. این دسته از افراد که به وسواسی بودن معروف هستند، بهطور دائم تمامی وسایل خانه را شستوشو میدادند و وسواسهای شدید داشتند، اما حالا با شروع این بیماری نه تنها رفتارهای بیمارگونه افراد استرسی و اضطرابی بیشتر شده، بلکه بر تعداد آنها هم به نحو چشمگیری اضافه شده است. سابق بر این افراد وسواسی یا استرسی ممکن بود بیماریهای روانی با زمینههای ژنتیکی داشته باشند و در نهایت منجر به یک بیمار وسواسی شده باشند، اما در حال حاضر بسیاری از افراد جامعه که قبلاً بهصورت یک شهروند عادی در حال زندگی بودند و علائمی از وسواس نداشتند، دچار اختلال وسواس شدید و اضطراب ناشی از ابتلا به کرونا یا همان «فوبیای کرونا» شدهاند. بر اساس پژوهشهای انجام شده و تحلیلهای گسترده در این حوزه، در طول شش ماه نخست شیوع بیماری کرونا ۹ تا ۱۱ درصد استرس، اضطراب، افسردگی شدید و متوسط گزارش شده و در حال حاضر این رقم به ۱۶ درصد رسیده است، در این میان تنها ۱۷ کشور از ۱۱۶ کشور جهان، بودجههای مربوط به خدمات سلامت روان را افزایش دادهاند، بر اساس افزایش مشکلات روان و به نوعی شیوع فوبیای کرونا لازم است که تحلیلها و پژوهشها و خدمات سلامت روان بیشتری در کشور ارائه شود و همچون بحث سلامت جسمی و پیشگیری از افزایش شیوع ابتلا به کرونا از افزایش بیماریهای روانی ناشی از کرونا نیز جلوگیری شود.
کاهش افکار کرونا زدگی
فرشاد نجفیپور، روانشناس با اشاره به این که این روزها حملات وحشت از کرونا یا به قولی کرونا زدگی در جامعه به وجود آمده به «ایران» میگوید: این حملات، غیر قابل پیشبینی، ناگهانی و شدید هستند؛ اکثر این افراد در ظاهر حالشان خوب است ولی درصدی دچار مشکل مزمن هستند، در حدی که زندگی آنها مختل میشود تا جایی که میتوان گفت، این افراد بیمار هستند. ۷۰ درصد کسانی که بیش از هفتهای یک بار دچار این حملات استرسی میشوند، مشکلات روانی دیگری که اغلب افسردگی، میل به خودکشی و اعتیاد هستند هم دارند، البته خوشبختانه این بیماری درمان پذیر است.
به گفته او، اکثر این قبیل افراد فکر میکنند که کرونا دارند و قبل از تشخیص، چند بار به پزشک و اورژانس و بیمارستان مراجعه کردهاند. برای درمان این بیماران باید در وهله اول مطمئن شد که کرونا ندارند، بعد تحت درمان با دارو قرار گیرند و سپس روان درمانی شامل ریلکسیشن، مواجهه با موقعیت و بازسازی فکر آغاز شود، البته افرادی که دچار فوبیای شدید کرونا میشوند، ممکن است در زمان کودکی، خجالتی و عصبی بودهاند و پدر و مادرهایی سختگیر داشتهاند. افراد مختلفی میتوانند دچار وسواس و فوبیای کرونا شوند، تشدید اضطراب در یک موقعیت تنش زا میتواند باعث شود فرد خود را مبتلا به کرونا حس کند و این فکر سبب وحشت میشود، این دسته از افراد با اصلاح فکر درمان میشوند.
نجفیپور، در ادامه در مورد گروه دیگر توضیح میدهد: اضطراب سبب میشود آدمها تندتر نفس بکشند. این کار باعث سرگیجه و متعاقباً وحشت از تنگی نفس کرونایی میشود. اینها باید درست نفس کشیدن را یاد بگیرند. از سویی، یک اتفاق ناگوار سبب تپش قلب، عرق کردن و لرزیدن زانو میشود. این حالت شرطی شده و افزایش ضربان قلب به هر دلیلی وحشت ایجاد میکند. این افراد نیز باید چند بار افزایش ضربان قلب را تجربه کنند و ببینند که اتفاق خاصی هم نمیافتد. در این ایام که همه ما با کرونا دست و پنجه نرم میکنیم، تقریباً نیمی از آنهایی که فوبیای این بیماری را دارند، شدیداً میترسند از خانه خارج شوند، چون فکر میکنند خارج از خانه حالشان بدتر میشود. غالباً اولین حمله کرونازدگی، پس از مرگ در اثر کرونا یا ابتلای یک نفر به کرونا که میشناختهاند رخ میدهد، اما خیلی از حملهها هیچ زمینهای ندارد. اواسط دهه سوم زندگی، زمان مناسبی برای آغاز این بیماری است، هرچند وحشت زدگی میتواند جنبه ارثی هم داشته باشد. داروها حتی در بهترین شرایط بیش از ۳۰ درصد بیماران کرونا زده را درمان نمیکنند و بسیاری از این داروها اعتیاد آور هستند و عوارض جانبی دارند، عود پس از درمان با دارو زیاد است، پس بهترین درمان برای این بیماران، کاهش افکار منفی، باورهای غیر منطقی و قضاوتهای غلط به همراه مواجهه با موقعیت و در عین حال همراه با حمایت، ریلکسیشن و کسب اعتماد به نفس است.
نجفی پورمی افزاید: به یاد داشته باشیم بعضی از این بیماران به فکر خود کشی میافتند، این افراد را باید بلادرنگ به بخش تخصصی سلامت روان برد و جلوی هرگونه حادثه غیرقابل جبرانی را گرفت.
فوبیای کرونا در بین خانوادهها و راهکارهای آن
فهیمه نظری، مدرس و پژوهشگر اجتماعی نیز با بیان این که ویروس کرونا همچنان به یکهتازی خود ادامه میدهد و اپیدمی آن در حال گسترش بیش از پیش است، به «ایران» اظهار میکند: زندگی پس از کرونا به نوعی مختل شده است و در این بین وظیفه هریک از ما این است «آگاهانه بیندیشیم و عاقلانه عمل کنیم». آنچه مسلم است، در شرایط فعلی احتمال مبتلا شدن هریک از ما به این ویروس در صورت عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی بیشتر از گذشته است.
بههمین دلیل در بسیاری از افراد که تاکنون به این ویروس مبتلا نشدهاند، نوعی استرس و اضطراب دیده میشود، بویژه اگر آنها شخصیت وسواسگونه هم داشته باشند، ترس شان بیشتر احساس میشود. چنانچه این ترس بیش از حد باشد، میتواند تبدیل به نوعی از ترس به نام ترس مرضی شود که در صورتی که در فرد نهادینه شود، تبدیل به«فوبیا» میشود. فوبیا، همان ترس شدید یا هراس است، نوعی رفتارغیرمنطقی و بیمارگونه که بهدلیل تأثیرگذاری بسیار بالا، میتواند علاوه بر خود شخص، سایر افراد و اعضای خانواده یا دوستان دیگرش را نیز درگیر کند. این نوع ترس و وحشت ایجاد شده از این بیماری کاذب بوده و بسیار شدیدتر از خود بیماری است.
به اعتقاد او، باید بدانیم که کرونا یک بیماری جسمی است و در نهایت امر، کنترل شده و زمانی فروکش خواهد کرد، اما تبعات روانی ناشی از آن بسیار بیشتر از جنبه جسمی آن بوده و اختلالات روانی جدی، تضعیف سیستم ایمنی بدن، برهم خوردگی نظم زندگی و از بین رفتن آرامش فرد را بهدنبال خواهد داشت. در حال حاضر بسیاری از افراد و خانوادهها در جامعه ما با این فوبیا دست و پنجه نرم میکنند. این فوبیا بیشتر نزد افراد یا خانوادههایی دیده میشود که زمینه دلشوره، اضطراب و استرس را در خانواده خود تجربه کردهاند و وقتی که در معرض اخبار کرونا قرار میگیرند ترس شان بیشتر میشود. او در ادامه توضیحات خود، میگوید: حال هریک از ما بهعنوان یک شهروند در جامعه وظیفه داریم تا این اقدامات را انجام دهیم تا به «فوبیای کرونا» دچار نشویم، در ابتدا، جدی گرفتن توصیههای بهداشتی و درمانی، پس از آن، پیگیری اخبار و اطلاعات صحیح مربوط به کرونا از طریق مراجع رسمی خبر و توجه به توصیه و نکات بهداشتی که سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سازمان نظام بهداشت و درمان کشور در اختیار عموم مردم قرار میدهد. وهله بعدی، آموختن و مهارتهای صحیح پیشگیری از بیماری و درمان از طریق افرادی که تخصص و تجربه بیشتری در این زمینه دارند باید مدنظر قرار دهیم، درخواست از دوستان و مشاوران جهت ارائه رهنمود در بروز استرس و اضطرابهای اولیه جهت حفظ آرامش بیشتر خود و اعضای خانواده هم میتواند مفید باشد. گام مؤثر دیگر، حمایت و ایجاد امنیت روانی برای اعضای خانواده بویژه کودکان و سالمندان است.
نظری در ادامه میگوید: ایجاد امید و همدلی با افرادی که در خانواده آسیبپذیرتر از دیگران هستند، از طریق گفتوگو و صحبت با یکدیگر هم رفتاری پرفایده است، در عین حال دور کردن کودکان و سالمندان خانواده در معرض قرار گرفتن اخبار بد مربوط به کرونا را هم باید لحاظ کرد. در کنار این موارد، انجام حرکات بدنی و آرامسازی ذهنی (Relaxation) برای حفظ آرامش و تمدد اعصاب خود و خانواده مؤثر است.
این جامعه شناس با خطاب قرار دادن مسئولان و اصحاب رسانه درخواست میکند: ضمن ارائه اخبار و اطلاعات مربوط به آمار مبتلایان، تعداد افراد فوت شده روزانه که در زمره وظیفه رسانهای آنها است، به دیگر بخشهای رسالت رسانهای خود توجه نشان دهند، بهعنوان نمونه روحیه دادن به اقشار و گروههای مختلف، همچون خانوادههای افراد جوان، افرادی که تنها زندگی میکنند، همچنین سالمندان توجه بیشتری نشان دهند و پخش برنامههای سرگرم کننده و شاد و برنامههایی که بهطور غیرمستقیم به نحوه برخورد با بیماری توجه نشان میدهند مدنظر قرار بگیرند، ارائه اطلاعات مناسب و قابل فهم به دور از هرگونه انتقال استرس و اضطراب، ارائه راههای مدیریت ترس یا راهکارهای مواجهه با کرونا، تزریق اخبار اقتصادی امید بخش در شرایط بحرانی کنونی هم، میتواند در این روزها بسیار مؤثر باشد و لازم است که به این مقولهها توجه بیشتری داشت.
وسواس کرونایی در زنان بیشتر از مردان
مریم بهادری، فعال حوزه زنان هم درباره استرس و وسواس ناشی از کرونا به «ایران» میگوید: شستن مکرر دستها با آب و صابون، ضدعفونیکردن دستها با الکل و دیگر مواد ضدعفونی کننده، ضدعفونی کردن سطوح و پیگیری پروتکلهای بهداشتی و همچنین ضدعفونی کردن بستهبندیهای موادغذایی و شستن از همیشه بیشتر میوهها و سبزیجات شاید دیگر تبدیل به یک امر عادی برای یکایک ما شده باشد، به نحوی که شاید همه ما بیشتر از گذشته لباسها را تعویض کرده و شستوشو میدهیم؛ از سویی هم بعضی از آمارها از افزایش 30درصدی مصرف آب نسبت به پیش از وقوع پاندمی کرونا خبر میدهد، اما در اینمیان سهم زنان از پرداخت بیشتر به مقوله بهداشت منازل و استفاده از شویندهها و میزانمصرف آب گویا بیشتر است.
او در ادامه اضافه میکند: در کنار آمارهای مصرف بیش از حد آب، چه بهصورت جهانی و منطقهای، پژوهشها حکایت از آن دارد که با افزایش بیش از ۷۰ درصدی، کسانی که از اختلال وسواس فکری رنج میبردهاند، دچار وسواس شستوشو نیز شدهاند و میزان قابل توجهی از این آمارها متوجه زنان و بخصوص زنان خانهدار است که از حیث تقسیمبندی سنتی وظایف، بیشتر وقت خود را در خانه میگذرانند. همچنین انزوای اجتماعی یا همان فاصلهگذاری اجتماعی و ناامنی اقتصادی نیز درست است که روی تمامی آحاد جامعه تأثیر گذاشته ، اما به شکل قابل توجه و بهصورت منفی اثر خود را بیشتر روی جامعه زنان گذاشته است. چنانچه طبق آمارها گفته شده ۷۰ درصد از کسانی که در طول شیوع بیماری کووید ۱۹ شغل خود را از دست دادهاند، زنان بودهاند.
بهگفته بهادری، شیوع همزمان اضطراب و افسرگی، استرس، ناامنیهای اقتصادی، بیشتر باقیماندن در محیط منزل، آسیبپذیری روانشناختی بیشتر نسبت به مردان، نبود ارتباطات اجتماعی مطلوب و مؤثر، میزان تابآوری پایین در اقشار آسیبپذیر و بویژه زنان و بهدنبال آن کم تحرکی و چاقی، عدم رضایتمندی از زندگی در طول شیوع ویروس کرونا و از طرف دیگر از دست رفتن جان افراد جامعه در اثر ابتلا به این بیماری و مواجهه با موقعیت سوگ ابراز نیافته در نزدیکان متوفی و ناامیدی کلیت جامعه از حل این بحران، تا حد زیادی توانسته است نه تنها نیروی اجتماعی و شخصی زنان را تحلیل ببرد، بلکه زمینه ساز بروز بسیاری از اختلالات روانشناختی شود که البته وسواس به انحای مختلف از این جمله است.
این پژوهشگر و فعال حوزه زنان معتقد است: بیماری کرونا از طرفی به گواهی سازمان جهانی بهداشت، زمینه ساز یک اختلال اجتماعی با نام «وحشت اجتماعی» شده است که برخی از رفتارها از جمله تهیه بیش از حد صابونها، ضدعفونیکنندهها، پاککنندهها و یورش بیسابقه به فروشگاههای خصوصاً بزرگ و زنجیرهای از پیامدهای آن است و جالب اینجاست که این رفتار اجتماعی همچون بیماری کووید۱۹ با سرایت بالایی در جامعه در حال انتشار بوده و هست، البته پس از حدود یکسال و چند ماه از همهگیری بیماری کرونا در کشورمان شاهد کم شدن قابل توجهی از وسواسها و البته شدتگرفتن اختلالاتی همچون وسواس و اضطراب و افسردگی و بروز رفتارهای ضداجتماعی هستیم.
بهنظر میرسد در جامعه ایرانی که هنوز هم شکل سنتی رفتوآمد های خانوادگی در آن پاس داشته میشود و از سویی دیگر استفاده از خدمات روانشناسی و روانپزشکی در جامعه جانیفتاده و تا حد زیادی از آن احتراز هم میگردد، این سؤال مطرح شود که بر فرض واکسیناسیون سراسری و رخت بربستن این بیماری از بستر اجتماع ایرانی، عواقب روانشناختی این همهگیری تا سالها بر پیکره اجتماع همچونزخمهای ناسوری بماند... مگر اینکه حاکمیت، نهادهای مدنی و آحاد ملت بر این زخمها هرچه زودتر ضمادی سازند.
آیا کرونا الگوی تفریح شما را هم تغییر داده است یا خیر؟
تفریح؛ شاید وقتی دیگر
ترانه بنی یعقوب
گزارش نویس
امروز سومین روزی است که رعنا در خانه ابدیاش در دل خاک خفته. جوانی که به خاطر کرونا جانش را از دست داد. بگذارید قصهاش را از اول برایتان تعریف کنم.
رعنا از آنهایی بود که شما هم دوروبر خودتان حتماً نمونهاش را دیدهاید. آنهایی که میگویند ای بابا کرونا کجا بود؟ آنهایی که میگویند کرونا هم یک بیماری ساده است و حاضر نیستند در رفتارهایشان در برابر ویروسی که نزدیک به 15ماه است زندگی اجتماعی ما را عوض کرده، تغییری نشان دهند.
رعنا دی ماه سال گذشته به خانه بخت رفت، بهترین جهیزیه را برای خودش خرید و خانهاش را به زیباترین شکل ممکن دکور کرد. زیربار نمیرفت مراسم عروسی نگیرد. همه قسمش دادند که رعنا خطرناک است بگذار این دوره بگذرد، تحمل کن، تو هم عروسی میگیری. رعنا به سختی این مسأله را پذیرفت اما منتظر بود تا پیک کرونا هرچه زودتر تمام شود و بتواند جشن عروسیاش را برگزار کند. برای همین هم لباس عروسی را سفارش داد و به خانوادهاش گفت حالا که نگذاشتید من جشن عروسی بگیرم میخواهم برای شوهرم تولد بگیرم. باز از همه اصرار بود و از رعنا انکار. انگار با همه لج کرده بود. نمیتوانست قبول کند همان ابتدای زندگی مشترکش از میهمانی رفتن و میهمانی گرفتن محروم شده. خلاصه یک تولد سی نفره ترتیب داد؛ نتیجه میهمانی فاجعه بار بود. تقریباً بیشتر میهمانها کرونا گرفتند اما کسی جانش را از دست نداد جز خود رعنا. حالا لباس عروسیاش روی تخت خانه خواهرش مانده چون رعنا لباس را آنجا پنهان کرده بود تا قبل از پوشیدن، شوهرش آن را نبیند.
حالا مادر و خواهر رعنا زار میزنند، میگویند رعنا نمیتوانست قبول کند که باید در زندگیاش تغییری دهد. باید قبول میکرد یک مدت میهمانی دادن و میهمانی رفتن خطرناک است اما قبول نکرد که نکرد. آنها میگویند برای اینکه این تغییرات را نپذیرد اساساً منکر کرونا میشد. این داستان تلخ کاملاً واقعی و امروز روز سوم مرگ رعناست.
نمیدانم شما چقدر با تغییرات کنار آمده اید و چقدر حاضر شدهاید لااقل الگوی تفریحتان را تغییر دهید؟ مثلاً اگر قبلاً وقتی دلتان میگرفت دست دوستتان، خواهرتان یا همسرتان را میگرفتید و به رستوران و کافه میرفتید اما این روزها که میدانید این مکانها جزو خطرناکترین جاهای شیوع این ویروس هستند چه میکنید؟ شما هم مثل نازنین و دختر پنج سالهاش پذیرفتهاید که فعلاً برخی چیزها عوض شده و باید جور دیگری تفریح کنید؟
«من و دختر پنج سالهام غروبها که هوا خنکتر میشود زیرانداز و وسایل پیک نیک برمیداریم و به پارکهای کوچک میرویم. هرمحله تعدادی از این پارکها دارد که اغلب هم خلوت و حسابی دنج هستند. میرویم کمی هوا عوض میکنیم و برمیگردیم. قبلاً اصلاً مدل تفریح کردنمان این جوری نبود، به پارکهای شلوغ میرفتیم و نازنین را تشویق میکردم با بچههای دیگر بازی کند، خودم هم با بقیه پدر و مادرها همکلام میشدم. میهمانی و رفت و آمد خانوادگی هم که سر جای خودش. رستوران رفتن هم سرجای خودش. اما دیدیم چارهای نداریم، باید تغییر کنیم.»
ملوک خانم و همسرش در یکی از میدانهای نارمک زندگی میکنند. آنها هم میگویند تا قبل از کرونا اصلاً طور دیگری زندگی میکردند و دلخوشیشان میهمانی دادن و میهمانی رفتن بخصوص رفت و آمد با بچههایشان بود. اما از زمان شیوع کرونا تنها کاری که میکنند ماسک میزنند و در همین میدان فسقلی با فاصله مینشینند و با همسن و سالان شان اختلاط میکنند، آن هم نه در هر ساعتی از روز که بیشتر شبها و زمانی که میدان خلوت است: «بچهها میگویند تا واکسن نزدهاید با همین ویدئو و تلفن صحبت کنیم. دلمان توی خانه میگیرد اما میگوییم چارهای نداریم برای دل بچهها هم که شده حرف گوش میکنیم.»
دکتر امیرحسین جلالی ندوشن، روانپزشک و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران این ماجرا را این گونه تحلیل میکند: «ما انسانها بهطور معمول در بین گونههای مختلف جانوری از توانمندی انعطافپذیری شناختی برخورداریم. انعطافپذیری به ما این توان را میدهد که رفتارمان را با توجه به محیط تغییر یابنده، تغییر دهیم و این طبیعتاً کمک میکند بتوانیم رفتار سازگارانهتری داشته باشیم. اگر این ویژگی نبود در هر محیطی و هر وضعیت و تغییری و در پاسخ به هر وضعیت تغییر یابندهای همانگونه رفتار میکردیم که قبلاً رفتار میکردیم. همین موضوع باعث میشود در فصول مختلف سال، متفاوت لباس بپوشیم یا رفتار اجتماعی خود را بسته به محیطی که در آن قرار داریم، تغییر دهیم. انتظار میرود آدم ها در برابر موقعیتی که سلامتشان را به خطر میاندازد هم دست به تغییراتی بزنند.»
اما به گفته این استاد دانشگاه ازطرفی همه انسان ها هم در این ویژگی یعنی انعطافپذیری شناختی یکسان نیستند: «هرقدر لپ پیشانی مغز و قسمتهای جلویی مغز بهتر کار کنند، طبیعتاً تفکر انتقادی و بینش و قضاوت در ما بهتر عمل میکند. اما در گروهی از انسانها این توانایی شاید آنطور که انتظار داریم عمل نکند و در نتیجه مجموعه این ویژگیها به شکل کاهش یافتهای وجود داشته باشد.»
او تأکید میکند: «درعین حال که برخی این ویژگی را دارند و آدمها ممکن است به نوعی در برابر تغییر مقاومت داشته باشند و مثلاً درباره کرونا دستورالعملهای بهداشتی را رعایت نکنند اما همین رعایت نکردن را میتوان به شیوه دیگری هم دید؛ اینکه نظام نامناسب اطلاعرسانی و آموزش در بحران بویژه در بحرانی مثل کووید19 به عدم یکدستی در صداهایی که درباره کرونا به جامعه پیام میدهند و از همان ابتدا مورد تأکید متخصصان علوم ارتباطات بوده هم برمیگردد که همه اینها به شکل شبکهای و مویرگی به کل سیستم بهداشت انتقال پیدا کرده و باعث شده با گذشت زمان جامعه هم فرسوده شود و کمتر به دستورالعملها توجه کند. مثالش هم اینکه مثلاً ما میدانیم رستورانها و کافهها جزو آلودهترین مناطق هستند یا جای مشابهی که تجمع افراد بالاست اما خیلیها در این اماکن همچنان بدون ماسک کنارهم مینشینند. کارکنان زیادی آنجا کار میکنند که همه اینها احتمال آلودگی را افزایش میدهد. ما در تعطیلی و بعد بازگشایی بهار دیدیم که اقبال مثل گذشته نبود اما امسال اثرش کمتر شده و خیلیها بیمحابا به رستوران و کافه میروند. پس باید داستان فرسایشی شدن کرونا، خستگی عمومی و اصولاً اینکه برای این موضوع فکری نشده و البته به نظام نامشخص سیستم واکسیناسیون هم اشاره کرد. مسائلی که موجب شده این بحران برای برخی افراد به یک بحران حل نشدنی تبدیل شود و نوعی بیمبالاتی عمومی به وجود بیاورد. پس در تحلیل این موضوع تنها نباید دلیل را عدم تغییر عادات دانست و حتماً باید نقش عواملی مثل فرسودگی و خستگی اجتماعی را هم لحاظ کرد.»
چه بخواهیم چه نخواهیم ویروسی در جهان اشاعه پیدا کرده که شکل زندگی اجتماعی ما را تغییر داده. اگر بتوانیم همسو با تغییراتی که کرونا به وجود آورده سبک زندگی خود را کمی تغییر دهیم ضرر نکردهایم، هر چند همه خسته و فرسودهایم.
گزارش نویس
امروز سومین روزی است که رعنا در خانه ابدیاش در دل خاک خفته. جوانی که به خاطر کرونا جانش را از دست داد. بگذارید قصهاش را از اول برایتان تعریف کنم.
رعنا از آنهایی بود که شما هم دوروبر خودتان حتماً نمونهاش را دیدهاید. آنهایی که میگویند ای بابا کرونا کجا بود؟ آنهایی که میگویند کرونا هم یک بیماری ساده است و حاضر نیستند در رفتارهایشان در برابر ویروسی که نزدیک به 15ماه است زندگی اجتماعی ما را عوض کرده، تغییری نشان دهند.
رعنا دی ماه سال گذشته به خانه بخت رفت، بهترین جهیزیه را برای خودش خرید و خانهاش را به زیباترین شکل ممکن دکور کرد. زیربار نمیرفت مراسم عروسی نگیرد. همه قسمش دادند که رعنا خطرناک است بگذار این دوره بگذرد، تحمل کن، تو هم عروسی میگیری. رعنا به سختی این مسأله را پذیرفت اما منتظر بود تا پیک کرونا هرچه زودتر تمام شود و بتواند جشن عروسیاش را برگزار کند. برای همین هم لباس عروسی را سفارش داد و به خانوادهاش گفت حالا که نگذاشتید من جشن عروسی بگیرم میخواهم برای شوهرم تولد بگیرم. باز از همه اصرار بود و از رعنا انکار. انگار با همه لج کرده بود. نمیتوانست قبول کند همان ابتدای زندگی مشترکش از میهمانی رفتن و میهمانی گرفتن محروم شده. خلاصه یک تولد سی نفره ترتیب داد؛ نتیجه میهمانی فاجعه بار بود. تقریباً بیشتر میهمانها کرونا گرفتند اما کسی جانش را از دست نداد جز خود رعنا. حالا لباس عروسیاش روی تخت خانه خواهرش مانده چون رعنا لباس را آنجا پنهان کرده بود تا قبل از پوشیدن، شوهرش آن را نبیند.
حالا مادر و خواهر رعنا زار میزنند، میگویند رعنا نمیتوانست قبول کند که باید در زندگیاش تغییری دهد. باید قبول میکرد یک مدت میهمانی دادن و میهمانی رفتن خطرناک است اما قبول نکرد که نکرد. آنها میگویند برای اینکه این تغییرات را نپذیرد اساساً منکر کرونا میشد. این داستان تلخ کاملاً واقعی و امروز روز سوم مرگ رعناست.
نمیدانم شما چقدر با تغییرات کنار آمده اید و چقدر حاضر شدهاید لااقل الگوی تفریحتان را تغییر دهید؟ مثلاً اگر قبلاً وقتی دلتان میگرفت دست دوستتان، خواهرتان یا همسرتان را میگرفتید و به رستوران و کافه میرفتید اما این روزها که میدانید این مکانها جزو خطرناکترین جاهای شیوع این ویروس هستند چه میکنید؟ شما هم مثل نازنین و دختر پنج سالهاش پذیرفتهاید که فعلاً برخی چیزها عوض شده و باید جور دیگری تفریح کنید؟
«من و دختر پنج سالهام غروبها که هوا خنکتر میشود زیرانداز و وسایل پیک نیک برمیداریم و به پارکهای کوچک میرویم. هرمحله تعدادی از این پارکها دارد که اغلب هم خلوت و حسابی دنج هستند. میرویم کمی هوا عوض میکنیم و برمیگردیم. قبلاً اصلاً مدل تفریح کردنمان این جوری نبود، به پارکهای شلوغ میرفتیم و نازنین را تشویق میکردم با بچههای دیگر بازی کند، خودم هم با بقیه پدر و مادرها همکلام میشدم. میهمانی و رفت و آمد خانوادگی هم که سر جای خودش. رستوران رفتن هم سرجای خودش. اما دیدیم چارهای نداریم، باید تغییر کنیم.»
ملوک خانم و همسرش در یکی از میدانهای نارمک زندگی میکنند. آنها هم میگویند تا قبل از کرونا اصلاً طور دیگری زندگی میکردند و دلخوشیشان میهمانی دادن و میهمانی رفتن بخصوص رفت و آمد با بچههایشان بود. اما از زمان شیوع کرونا تنها کاری که میکنند ماسک میزنند و در همین میدان فسقلی با فاصله مینشینند و با همسن و سالان شان اختلاط میکنند، آن هم نه در هر ساعتی از روز که بیشتر شبها و زمانی که میدان خلوت است: «بچهها میگویند تا واکسن نزدهاید با همین ویدئو و تلفن صحبت کنیم. دلمان توی خانه میگیرد اما میگوییم چارهای نداریم برای دل بچهها هم که شده حرف گوش میکنیم.»
دکتر امیرحسین جلالی ندوشن، روانپزشک و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران این ماجرا را این گونه تحلیل میکند: «ما انسانها بهطور معمول در بین گونههای مختلف جانوری از توانمندی انعطافپذیری شناختی برخورداریم. انعطافپذیری به ما این توان را میدهد که رفتارمان را با توجه به محیط تغییر یابنده، تغییر دهیم و این طبیعتاً کمک میکند بتوانیم رفتار سازگارانهتری داشته باشیم. اگر این ویژگی نبود در هر محیطی و هر وضعیت و تغییری و در پاسخ به هر وضعیت تغییر یابندهای همانگونه رفتار میکردیم که قبلاً رفتار میکردیم. همین موضوع باعث میشود در فصول مختلف سال، متفاوت لباس بپوشیم یا رفتار اجتماعی خود را بسته به محیطی که در آن قرار داریم، تغییر دهیم. انتظار میرود آدم ها در برابر موقعیتی که سلامتشان را به خطر میاندازد هم دست به تغییراتی بزنند.»
اما به گفته این استاد دانشگاه ازطرفی همه انسان ها هم در این ویژگی یعنی انعطافپذیری شناختی یکسان نیستند: «هرقدر لپ پیشانی مغز و قسمتهای جلویی مغز بهتر کار کنند، طبیعتاً تفکر انتقادی و بینش و قضاوت در ما بهتر عمل میکند. اما در گروهی از انسانها این توانایی شاید آنطور که انتظار داریم عمل نکند و در نتیجه مجموعه این ویژگیها به شکل کاهش یافتهای وجود داشته باشد.»
او تأکید میکند: «درعین حال که برخی این ویژگی را دارند و آدمها ممکن است به نوعی در برابر تغییر مقاومت داشته باشند و مثلاً درباره کرونا دستورالعملهای بهداشتی را رعایت نکنند اما همین رعایت نکردن را میتوان به شیوه دیگری هم دید؛ اینکه نظام نامناسب اطلاعرسانی و آموزش در بحران بویژه در بحرانی مثل کووید19 به عدم یکدستی در صداهایی که درباره کرونا به جامعه پیام میدهند و از همان ابتدا مورد تأکید متخصصان علوم ارتباطات بوده هم برمیگردد که همه اینها به شکل شبکهای و مویرگی به کل سیستم بهداشت انتقال پیدا کرده و باعث شده با گذشت زمان جامعه هم فرسوده شود و کمتر به دستورالعملها توجه کند. مثالش هم اینکه مثلاً ما میدانیم رستورانها و کافهها جزو آلودهترین مناطق هستند یا جای مشابهی که تجمع افراد بالاست اما خیلیها در این اماکن همچنان بدون ماسک کنارهم مینشینند. کارکنان زیادی آنجا کار میکنند که همه اینها احتمال آلودگی را افزایش میدهد. ما در تعطیلی و بعد بازگشایی بهار دیدیم که اقبال مثل گذشته نبود اما امسال اثرش کمتر شده و خیلیها بیمحابا به رستوران و کافه میروند. پس باید داستان فرسایشی شدن کرونا، خستگی عمومی و اصولاً اینکه برای این موضوع فکری نشده و البته به نظام نامشخص سیستم واکسیناسیون هم اشاره کرد. مسائلی که موجب شده این بحران برای برخی افراد به یک بحران حل نشدنی تبدیل شود و نوعی بیمبالاتی عمومی به وجود بیاورد. پس در تحلیل این موضوع تنها نباید دلیل را عدم تغییر عادات دانست و حتماً باید نقش عواملی مثل فرسودگی و خستگی اجتماعی را هم لحاظ کرد.»
چه بخواهیم چه نخواهیم ویروسی در جهان اشاعه پیدا کرده که شکل زندگی اجتماعی ما را تغییر داده. اگر بتوانیم همسو با تغییراتی که کرونا به وجود آورده سبک زندگی خود را کمی تغییر دهیم ضرر نکردهایم، هر چند همه خسته و فرسودهایم.
آغاز واکسیناسیون بالای 70 سال از هفته دیگر
نیمی از سالمندان بالای 80 سال منتظر تزریق واکسن هستند
گروه اجتماعی : بهدنبال واردات تکنولوژی ساخت واکسن اسپوتنیک وی روسی و اعلام 4 شرکت کاندیدای تولید این واکسن در کشور ماجرای بزرگترین توافق خرید واکسن ایران از روسیه بار دیگر به صدرخبرها برگشته است. ایران در دو ماه آینده واکسن اسپوتنیک داخلی تولید میکند و بدین ترتیب نخستین محصول اسپوتنیک تولید داخل ایران تا دو ماه آینده وارد کارزار واکسیناسیون عمومی علیه کرونا میشود. این در حالی است که واکسن روسی اسپوتنیک وی که در کارآزماییها اثربخشی 91/6 درصدی در محافظت از ابتلای شدید به کووید19نشان داده بود و تاکنون در 50کشور مجوز استفاده گرفته است.
بر اساس اعلام رسمی وزارت بهداشت تا روز دوشنبه 13 اردیبهشت بیش از ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار دوز واکسن دارای مجوز مصرف اضطراری وارد کشور شده که بیش از یک میلیون و 300 هزار دوز آن در سراسر کشور تزریق شده است. گزارشهای گمرک ایران نشان میدهد که ۷۲۰ هزار دوز واکسن از روسیه، یک میلیون و ۶۵۰ هزار دوز از چین، ۱۲۵ هزار دوز از هند و ۷۰۰ هزار و ۸۰۰ دوز آسترازنکا کره جنوبی از طریق کوواکس وارد ایران شده که در مجموع بالغ بر ۳.۱ میلیون دوز است. بنابر اعلام سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا و برنامهریزیهای سند ملی واکسیناسیون تا 60 درصد واکسنها برای واکسیناسیون عمومی از تولید داخل و 40 درصد واکسنها از مسیر واردات تأمین خواهد شد. در همین زمینه سازندگان واکسنهای داخلی نیز قول دادهاند تولید واکسنهای داخلی تا اواخر شهریور امسال به بیش از 20 میلیون دوز خواهد رسید. به گفته دکتر «سید رضا مظهری» مدیر اجرایی طرح واکسن «کوو ایران برکت»؛ فاز تولید صنعتی کوو ایران برکت به ۳ بخش تقسیم شده است. در فاز یک ظرفیت تولید واکسن، ۳ میلیون دوز تا خرداد ماه ۱۴۰۰ در اختیار مردم قرار میگیرد و این ظرفیت در تیرماه به ۷ میلیون و در شهریور ماه به ۲۰ میلیون دوز خواهد رسید.
دکتر «علیرضا بیگلری» رئیس انستیتو پاستور ایران هم میگوید: تولید صنعتی واکسن سوبرانا بهصورت پلکانی اضافه خواهد شد و تا شهریور امسال ۴ میلیون دوز واکسن تولید میشود.
فاز سه نخستین واکسن تزریقی - استنشاقی «کووپارس» نیز که پروتئین نوترکیب کرونا است از اواخر شهریور امسال آغاز میشود.
با افزایش روند واردات واکسن به کشور، سرعت واکسیناسیون نیز افزایش یافته است.تازهترین گزارشها نشان می دهد؛ افزون بر یک میلیون و 300 هزار دوز آن در سراسر کشور تزریق شده است. تاکنون بیش از 10 هزار نفر دوز اول و دوم را بهطور کامل دریافت کردهاند. استاندار تهران هم از تشکیل کمیته واکسیناسیون برای انجام سریعتر تزریق واکسن در سطح استان تهران خبر داده و گفت: در استان تهران یک و نیم میلیون نفر جمعیت بالای ۶۰ سال داریم که تزریق واکسن برای آنها باید در دو دوز انجام شود. لذا میطلبد که تمهیدات ویژهای در سطح استان تهران از طریق کمیته واکسیناسیون برای در نظر گرفتن مکانهای تزریق واکسن اتخاذ شود.گفتنی است؛ مشکل واکسیناسیون پاکبانان غیر ایرانی که در چند روز گذشته حاشیههای زیادی بهوجود آورده بود مطابق آنچه غلامحسین محمدی رئیس مرکز ارتباطات شهرداری تهران اعلام کرده این موضوع در حال پیگیری است و حتی در بعضی مناطق هم با توجه به کارت سبز اقامت این واکسیناسیون انجام شده است.
تزریق واکسن 70 ساله ها از 20 اردیبهشت
به گزارش ایسنا دکتر رییسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه احتمالا از ۲۰ اردیبهشت ثبتنام و فراخوان افراد ۷۰ تا ۷۵ سال را نیز برای واکسیناسیون به آنها اطلاع می دهیم، تاکید کرد که پیامکهای ما بسیار دقیق هستند. به طوری که در پیامک به فرد اعلام میشود که شما در فاز دوم واکسیناسیون قرار گرفتید و به زودی موارد به شما اطلاعرسانی میشود. سپس یک هفته قبل از موعد واکسیناسیون فرد، یک پیامک دیگر برایش ارسال می شود که شما فلان روز در فلان مرکز و با کارت ملی برای تزریق واکسن مراجعه کنید. در عین حال یک روز قبل از موعد تزریق واکسن دوباره یک پیامک ارسال و از فرد پرسیده میشود که آیا فردا میتوانید برای دریافت واکسن کرونا مراجعه کنید یا خیر که فرد پاسخ میدهد و ما بر این اساس برنامهریزیهایمان را انجام میدهیم. بنابراین مردم منتظر پیامک باشند، آن هم زمانی که ما به آنها اعلام می کنیم.
این در حالی است که بسیاری از سالمندان بالای 80 سال در یک هفته گذشته بدون دریافت پیامک یا تماس تلفنی با مراجعه به مراکز بهداشتی و ایستادن در صف و انجام نام نویسی واکسن تزریق کرده اند .گزارش های دریافتی حاکی است که هنوز نیمی از سالمندان بالای 80 سال واکسن تزریق نکرده اند.
تصمیم سرانقوا برای حمایت از سرمایههای خرد در بورس
با انتشار ۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی توسط صندوق تثبیت بازار سرمایه
و صندوق سرمایهگذاری مشترک توسعه بازار سرمایه با تضمین دولت موافقت شد
گروه اقتصادی/ بسته 3+7 سازمان بورس برای نجات بازار سرمایه به طور کامل به تصویب رسید. از پیشنهادات 10 گانه این سازمان سه مورد که حیطه اختیارات دولت بود، از سهشنبه هفته قبل با فوریت اجرایی شد و هفت مورد باقیمانده که نیاز به تصویب در شورای عالی هماهنگی اقتصادی با حضور سران سه قوه داشت، در روز دوشنبه هفته جاری به تصویب رسید.
براین اساس، اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت ۵ ساله برای سرمایهگذاران خارجی برای خرید سهام، سه تصمیمی است که از روز هفتم اردیبهشت جاری بهصورت مصوبه در بازار سرمایه اجرایی شد.
حال با تصویب هفت پیشنهاد دیگربسته 3+ 7 به بسته کامل 10 بندی تبدیل شده است که پس از تأیید مقام معظم رهبری قابل اجراست و از امروز باید نظارهگر تأثیر آن بر بازار بود. این درحالی است که اجرایی شدن سه پیشنهاد اولیه در هفته گذشته، تأثیر معناداری بر روند حرکتی بازار نداشت و اکنون با افزوده شدن هفت بند دیگر به این برنامه باید دید که در شرایطی که بازار سرمایه تحت تأثیر متغیرهای مختلفی از درون و بیرون روبهروست، این بسته چگونه عمل خواهد کرد. در شرایط فعلی علاوه بر بازار سرمایه اقتصاد ایران به نوعی در انتظار تعیین تکلیف تحولاتی است که در آینده نتیجه آنها مشخص خواهد شد. نتیجه انتخابات ریاست جمهوری پیش رو و همچنین مذاکرات وین، مواردی است که به عنوان ریسکهای سیاسی تأثیر بسیار زیادی بر روند بازار داشته است.
مهر تأیید سران سه قوه بر بسته نجات
پنجاه و نهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی بعد از ظهر دوشنبه به ریاست رئیس جمهوری و با حضور سران قوای مقننه و قضائیه و دیگر اعضای این شورا برگزار شد و در این جلسه وضعیت بازار سرمایه و راهکارهای بهبود این بازار مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در این جلسه با توجه به تأکید سران قوا بر ارائه راهکارها و اتخاذ سیاستهای لازم برای رفع مشکلات در بازار سرمایه و رونق و توسعه آن، پیشنهادهای وزارت امور اقتصادی و دارایی که از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار تهیه و در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مورد بررسی قرار گرفته است، مطرح و به تصویب رسید.
تقویت مالی صندوق تثبیت بازار سرمایه برای حمایت از سرمایههای خرد و رونق بازار سرمایه و رفع ممنوعیت اعطای تسهیلات بانکی برای خرید سهام توسط شرکتهای سرمایهگذاری و کارگزاریها از جمله پیشنهادهایی بود که در راستای تقویت بازار سرمایه و بهبود آن مورد تصویب شورای عالی هماهنگی اقتصادی قرار گرفت.
تقویت حضور بانکها در بازار بورس با هدف حمایت از سرمایهگذاران خرد از دیگر پیشنهادهایی بود که در این جلسه مورد بررسی قرار گرفت و پیشنهاد مربوط به منظور جبران زیان خریداران واحدهای سرمایهگذاری عرضه شده توسط دولت مورد بررسی و تصویب قرار گرفت.
رئیس جمهوری در ابتدای این جلسه با تأکید بر اهمیت شبهای قدر و فرصت بهرهمندی از فیوضات معنوی این شبها برای حرکت در مسیر اصلاح و رستگاری، اظهار امیدواری کرد که امت اسلامی بویژه مردم مؤمن ایران همانند گذشته از برکات شبهای عزیز قدر، بهرهمند شوند.
حسن روحانی همچنین با اشاره به شب شهادت جانگداز و مظلومانه مولای متقیان حضرت علی(ع)، گفت: همه باید تلاش کنیم به عنوان پیروان و عاشقان آن امام همام در مسیر واقعی حق گام برداریم.
روحانی، امیر المؤمنین علی(ع) را شهید راه عدالت خواند و افزود: عدالت از مهمترین اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی است و باید همه تلاشها و برنامهریزیها در مسیر تحقق این آرمان بزرگ و مهم استمرار یابد.
جزئیات مصوبه حمایتی
درهمین راستا، رئیس سازمان بورس گفت: در جلسه روز دوشنبه ستادعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، همه ۷ پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار جهت حمایت از بازار سرمایه با اصلاحات جزیی به تصویب رسید و این مصوبات بعد از تأیید مقام معظم رهبری برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
محمدعلی دهقان دهنوی با اشاره به نظر مساعد رؤسای سه قوه درخصوص بسته پیشنهادی سازمان بورس که پیشتر در هیأت دولت مصوب شده بود، از تأیید نهایی این مصوبات با اصلاحات جزئی خبر داد و گفت: بر اساس مصوبات، مقرر شد ۸۰ درصد از مالیات نقل و انتقال سهام در سال ۱۴۰۰ به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شود.
وی افزود: در این جلسه با انتشار۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی توسط صندوق تثبیت بازار سرمایه و صندوق سرمایهگذاری مشترک توسعه بازار سرمایه با تضمین دولت ایران موافقت شد.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به مفاد ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید تصریح کرد: پیرو مصوبه این جلسه بانکها و مؤسسات اعتباری برای برنامههای حمایت از بازار سرمایه در چارچوب مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی از شمول ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید خارج خواهند بود.
وی خاطرنشان کرد: در این جلسه به منظور تشویق حمایت از بازار سرمایه مقرر شد شرکتهایی که ازسهام خود یا شرکتهای زیرمجموعهشان حمایت کنند مالیات بر درآمد آنها در سال جاری امهال و به سال بعد موکول شود. همچنین شرکتهایی که سود تقسیم نشده سال ۱۴۰۰ آنها به حساب سرمایه منتقل میشود، مشمول مالیات با نرخ صفر خواهند بود.
دهقان دهنوی از اجازه سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه براساس مصوبات جلسه سران قوا خبر داد و گفت: بر اساس این مصوبه صندوق توسعه ملی مجاز به سرمایهگذاری در بازارهای پولی و مالی داخلی از جمله بازار سرمایه شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص مصوبه مربوط به جبران زیان خریداران واحدهای سرمایهگذاری صندوق قابل معامله پالایش یکم تصریح کرد: در این جلسه مقرر شد تا زیان محقق شده آن دسته از خریداران واحدهای سرمایهگذاری صندوق قابل معامله پالایش یکم که واحدهای مذکور را از دولت خریداری کرده و تاکنون به فروش نرساندهاند، از طریق اعطای سهام جبران شود.
حذف قیمتگذاری دستوری در دستور کار
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار با ابراز امیدواری از تأثیرات مطلوب اجرای این مصوبات برای سرمایهگذاران در بازار سرمایه خاطرنشان کرد: این مصوبات در صورت تأیید مقام معظم رهبری برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
وی در ادامه با اشاره به پیشنهادهای خوب ارائه شده از سوی سران قوای مقننه و قضائیه اظهار داشت: از جمله این موارد پیشنهاد مجلس شورای اسلامی درخصوص حذف قیمت گذاری دستوری از محصولات شرکتهای بورسی بود که مقرر شد تمام این پیشنهادها در کمیسیون مقدماتی شورای عالی هماهنگی اقتصادی بررسی و سپس در جلسات بعدی سران قوا مطرح شوند بدین ترتیب حمایت سران سه قوه به مصوبات این جلسه بسنده نشده و ادامه خواهد داشت.
به نظر میرسد پس از پیشنهادهای 10گانه برای خروج بازار ازوضعیت فعلی، تصمیمگیران به دنبال تصمیمهای زیرساختی میروند. برهمین اساس، حذف قیمت گذاری دستوری از محصولات شرکتهای بورسی یکی از مواردی است که علاوه بر بازار سرمایه، کل اقتصاد ایران را متحول خواهد کرد. در صورتی که محصولات براساس مکانیسم بازار و مبتنی برعرضه و تقاضا قیمت گذاری شود، درکنار حذف رانت کلانی که از محل دو یا چندنرخی بودن محصولات ایجاد شده است، تولیدکنندهها نیز به شرایط سوددهی وارد میشوند. از سوی دیگر زمانی که قیمت محصولات براساس عرضه و تقاضا و به صورت رقابتی کشف شود، تحولی بزرگ در کیفیت نیز رخ خواهد داد که تمام اینها به نفع تولیدکننده و مصرف کننده و در مجموع اقتصاد ملی است.
براین اساس، اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت ۵ ساله برای سرمایهگذاران خارجی برای خرید سهام، سه تصمیمی است که از روز هفتم اردیبهشت جاری بهصورت مصوبه در بازار سرمایه اجرایی شد.
حال با تصویب هفت پیشنهاد دیگربسته 3+ 7 به بسته کامل 10 بندی تبدیل شده است که پس از تأیید مقام معظم رهبری قابل اجراست و از امروز باید نظارهگر تأثیر آن بر بازار بود. این درحالی است که اجرایی شدن سه پیشنهاد اولیه در هفته گذشته، تأثیر معناداری بر روند حرکتی بازار نداشت و اکنون با افزوده شدن هفت بند دیگر به این برنامه باید دید که در شرایطی که بازار سرمایه تحت تأثیر متغیرهای مختلفی از درون و بیرون روبهروست، این بسته چگونه عمل خواهد کرد. در شرایط فعلی علاوه بر بازار سرمایه اقتصاد ایران به نوعی در انتظار تعیین تکلیف تحولاتی است که در آینده نتیجه آنها مشخص خواهد شد. نتیجه انتخابات ریاست جمهوری پیش رو و همچنین مذاکرات وین، مواردی است که به عنوان ریسکهای سیاسی تأثیر بسیار زیادی بر روند بازار داشته است.
مهر تأیید سران سه قوه بر بسته نجات
پنجاه و نهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی بعد از ظهر دوشنبه به ریاست رئیس جمهوری و با حضور سران قوای مقننه و قضائیه و دیگر اعضای این شورا برگزار شد و در این جلسه وضعیت بازار سرمایه و راهکارهای بهبود این بازار مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در این جلسه با توجه به تأکید سران قوا بر ارائه راهکارها و اتخاذ سیاستهای لازم برای رفع مشکلات در بازار سرمایه و رونق و توسعه آن، پیشنهادهای وزارت امور اقتصادی و دارایی که از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار تهیه و در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مورد بررسی قرار گرفته است، مطرح و به تصویب رسید.
تقویت مالی صندوق تثبیت بازار سرمایه برای حمایت از سرمایههای خرد و رونق بازار سرمایه و رفع ممنوعیت اعطای تسهیلات بانکی برای خرید سهام توسط شرکتهای سرمایهگذاری و کارگزاریها از جمله پیشنهادهایی بود که در راستای تقویت بازار سرمایه و بهبود آن مورد تصویب شورای عالی هماهنگی اقتصادی قرار گرفت.
تقویت حضور بانکها در بازار بورس با هدف حمایت از سرمایهگذاران خرد از دیگر پیشنهادهایی بود که در این جلسه مورد بررسی قرار گرفت و پیشنهاد مربوط به منظور جبران زیان خریداران واحدهای سرمایهگذاری عرضه شده توسط دولت مورد بررسی و تصویب قرار گرفت.
رئیس جمهوری در ابتدای این جلسه با تأکید بر اهمیت شبهای قدر و فرصت بهرهمندی از فیوضات معنوی این شبها برای حرکت در مسیر اصلاح و رستگاری، اظهار امیدواری کرد که امت اسلامی بویژه مردم مؤمن ایران همانند گذشته از برکات شبهای عزیز قدر، بهرهمند شوند.
حسن روحانی همچنین با اشاره به شب شهادت جانگداز و مظلومانه مولای متقیان حضرت علی(ع)، گفت: همه باید تلاش کنیم به عنوان پیروان و عاشقان آن امام همام در مسیر واقعی حق گام برداریم.
روحانی، امیر المؤمنین علی(ع) را شهید راه عدالت خواند و افزود: عدالت از مهمترین اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی است و باید همه تلاشها و برنامهریزیها در مسیر تحقق این آرمان بزرگ و مهم استمرار یابد.
جزئیات مصوبه حمایتی
درهمین راستا، رئیس سازمان بورس گفت: در جلسه روز دوشنبه ستادعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، همه ۷ پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار جهت حمایت از بازار سرمایه با اصلاحات جزیی به تصویب رسید و این مصوبات بعد از تأیید مقام معظم رهبری برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
محمدعلی دهقان دهنوی با اشاره به نظر مساعد رؤسای سه قوه درخصوص بسته پیشنهادی سازمان بورس که پیشتر در هیأت دولت مصوب شده بود، از تأیید نهایی این مصوبات با اصلاحات جزئی خبر داد و گفت: بر اساس مصوبات، مقرر شد ۸۰ درصد از مالیات نقل و انتقال سهام در سال ۱۴۰۰ به صندوق تثبیت بازار سرمایه واریز شود.
وی افزود: در این جلسه با انتشار۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی توسط صندوق تثبیت بازار سرمایه و صندوق سرمایهگذاری مشترک توسعه بازار سرمایه با تضمین دولت ایران موافقت شد.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به مفاد ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید تصریح کرد: پیرو مصوبه این جلسه بانکها و مؤسسات اعتباری برای برنامههای حمایت از بازار سرمایه در چارچوب مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی از شمول ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید خارج خواهند بود.
وی خاطرنشان کرد: در این جلسه به منظور تشویق حمایت از بازار سرمایه مقرر شد شرکتهایی که ازسهام خود یا شرکتهای زیرمجموعهشان حمایت کنند مالیات بر درآمد آنها در سال جاری امهال و به سال بعد موکول شود. همچنین شرکتهایی که سود تقسیم نشده سال ۱۴۰۰ آنها به حساب سرمایه منتقل میشود، مشمول مالیات با نرخ صفر خواهند بود.
دهقان دهنوی از اجازه سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه براساس مصوبات جلسه سران قوا خبر داد و گفت: بر اساس این مصوبه صندوق توسعه ملی مجاز به سرمایهگذاری در بازارهای پولی و مالی داخلی از جمله بازار سرمایه شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص مصوبه مربوط به جبران زیان خریداران واحدهای سرمایهگذاری صندوق قابل معامله پالایش یکم تصریح کرد: در این جلسه مقرر شد تا زیان محقق شده آن دسته از خریداران واحدهای سرمایهگذاری صندوق قابل معامله پالایش یکم که واحدهای مذکور را از دولت خریداری کرده و تاکنون به فروش نرساندهاند، از طریق اعطای سهام جبران شود.
حذف قیمتگذاری دستوری در دستور کار
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار با ابراز امیدواری از تأثیرات مطلوب اجرای این مصوبات برای سرمایهگذاران در بازار سرمایه خاطرنشان کرد: این مصوبات در صورت تأیید مقام معظم رهبری برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
وی در ادامه با اشاره به پیشنهادهای خوب ارائه شده از سوی سران قوای مقننه و قضائیه اظهار داشت: از جمله این موارد پیشنهاد مجلس شورای اسلامی درخصوص حذف قیمت گذاری دستوری از محصولات شرکتهای بورسی بود که مقرر شد تمام این پیشنهادها در کمیسیون مقدماتی شورای عالی هماهنگی اقتصادی بررسی و سپس در جلسات بعدی سران قوا مطرح شوند بدین ترتیب حمایت سران سه قوه به مصوبات این جلسه بسنده نشده و ادامه خواهد داشت.
به نظر میرسد پس از پیشنهادهای 10گانه برای خروج بازار ازوضعیت فعلی، تصمیمگیران به دنبال تصمیمهای زیرساختی میروند. برهمین اساس، حذف قیمت گذاری دستوری از محصولات شرکتهای بورسی یکی از مواردی است که علاوه بر بازار سرمایه، کل اقتصاد ایران را متحول خواهد کرد. در صورتی که محصولات براساس مکانیسم بازار و مبتنی برعرضه و تقاضا قیمت گذاری شود، درکنار حذف رانت کلانی که از محل دو یا چندنرخی بودن محصولات ایجاد شده است، تولیدکنندهها نیز به شرایط سوددهی وارد میشوند. از سوی دیگر زمانی که قیمت محصولات براساس عرضه و تقاضا و به صورت رقابتی کشف شود، تحولی بزرگ در کیفیت نیز رخ خواهد داد که تمام اینها به نفع تولیدکننده و مصرف کننده و در مجموع اقتصاد ملی است.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
ابراز نگرانی وزیر کشور از رد صلاحیت داوطلبان شوراها در هیأتهای نظارت شهرستانها
-
پیگیری ردصلاحیت گسترده داوطلبان شوراها
-
مذاکرات وین در انتظار تصمیم پایتختها
-
پایش بنگاههای تولیدی تعطیل و نیمه تعطیل
-
سخنرانی رهبر معظم انقلاب در روز قدس
-
مسئولیت مدیران در مدیریت اجتماعی کرونا
-
در انتظار معرفی برنامههای انتخاباتی
-
سلام ایران
-
طیف تازهای از جوانان به جامعه کتابخوان پیوستهاند
-
وحشت اجتماعی از کرونا
-
تفریح؛ شاید وقتی دیگر
-
آغاز واکسیناسیون بالای 70 سال از هفته دیگر
-
یک هفته بارش باران در 21 استان
-
تصمیم سرانقوا برای حمایت از سرمایههای خرد در بورس
اخبارایران آنلاین